इलाम । इलामको पर्यटकीय क्षेत्र सन्दकपुरमा एक सय बढी पत्रकार भेला भएका छन् । पर्यटनको राजधानी सन्दकपुरको विकासको विषयमा छलफल गर्न उनीहरु भेला भएका हुन् ।
प्रेस सेन्टर नेपालले सन्दकपुर–३, देउरालीस्थित सेमेन्चुङ भवनमा आयोजना गरेको ‘सन्दकपुरको पर्यटन विकासमा पत्रकारको भूमिका बिषयक अन्तरक्रिया’मा सहभागी हुन प्रदेश १ र काठमाडाैंका सञ्चारकर्मीहरु भेला भएका प्रेस सेन्टर नेपाल प्रदेश महासचिव सुजन तिम्सेनाले जानकारी दिए ।
सन्दकपुर पर्यटनको हिसाबले प्रचुर सम्भावना बोकेको ठाउँ भएपनि प्रबर्धन गर्न नसक्दा यहाँका मानिस पर्यटन व्यवसायबाट आत्मनिर्भर बन्न नसकेको सन्दकपुर गाउँपालिकाका अध्यक्ष तुलाराम गुरुङले बताए । अध्यक्ष गुरुङले पर्याप्त भौतिक पूर्वाधार र प्रचारप्रसारको अभावमा सुनको थालीमा भिख मागिरहनु परेको धारणा व्यक्त गरे । इलामलाई मात्र नभई देशलाई नै सन्देश दिने कार्यक्रम आयोजना गरेकोमा अध्यक्ष गुरुङले आयोजकलाई धन्यवाद दिए ।
सन्दकपुरमा प्रकृतिले दिएको अनुपम उपहारपनि मनन् गर्न नसकिएको गाउँपालिका उपाध्यक्ष हरिबहादुर लुङगेलीले बताए । ‘जसले प्रकृतिले दिएको उपहार बुझेका छन् उनीहरु बाहिर छन्, नबुझ्ने मात्र यहाँ छन् अनि कसरी विकास हुन्छ ?’ उनले प्रश्न गरे । सडक, विद्युत लगायत पूर्वाधार विकास हुन नसक्दा सन्दकपुरको पर्याप्त पर्यटन विकास हुन नसकेको उनले बताए । सन्दकपुरमा कृषि, पशुपालन र पर्यटनको एकिकृत प्रवर्धनमा लागेको उपाध्यक्ष लुङगेलीले जानकारी दिए ।
गुरुङले आफुहरु विज्ञ नभएपनि सन्दकपुरमा ८२ प्रजातिका जडिबुटी पाइने जानकारी दिए । उनले पर्यटकलाई गर्नुपर्ने सम्मान र व्यवहारको बारेमा जानकारी दिन स्थानीयहरुलाई तालिम सञ्चालन गरिने बताए । भौगोलिक रुपमा मुलुक संघीयतामा गएपनि वित्तीय संघीयता कार्यान्वयन नहुँदा ग्रामिण क्षेत्रको विकास हुन नसकेको धारणा व्यक्त गरे ।
सन्दकपुर भारतीय सीमासँग जोडिएको पालिका भएको बताउँदै भारतीय सुरक्षाकर्मीले दशगजा क्षेत्र मिचिरहेको भन्दै चिन्ता व्यक्त गरे । इलामका प्रमुख जिल्ला अधिकारी श्रवणकुमार पोखरेलले प्रशस्त प्राकृतिक सम्पदाहरु हुँदा हुँदैपनि उपयुक्त कार्ययोजना र प्रचारको अभावमा इलामले पर्यटन व्यवसायबाट कमाउन नसकेको धारणा व्यक्त गरे । सन्दकपुरको जंगलमा पाइने लोपोन्मुख रेडपाण्डाको प्रचारप्रसारबाट नेपालले भन्दा भारतीयले कमाई गरिरहेको बताए ।
सन्दकपुरबाट चारवटा देशको हिमाल देखिने भएपनि प्रचारप्रसारको अभावमा पर्यटक भित्र्यान नसकिएको २ नम्बरका वडाध्यक्ष सनम राईले गुनासो गरे । पर्यटकीय स्थल छिन्तापुरबाट पूर्वका १४ जिल्लाको अवलोकन गर्न सकिने, पुवा, माई, गिताङ, राते लगायतका खोलाहरुको शिर सन्दकपुरमै रहेको जानकारी दिए । इलामकै अग्लो टोड्के झरनासमेत सन्दकपुरमा नै रहेको जानकारी दिँदै राईले कैयन धार्मिक, साँस्कृतिक र पर्यटकीय स्थल सन्दकपुरमा रहेको बताए ।
त्यस्तै ३ नम्बर वडाध्यक्ष मिनबहादुर बुर्जाले मानव निर्मित धापपोखरी, रामसार सुचीमा सुचिकृत माइपोखरीलगायत धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थल आफ्नो वडामा रहेको जानकारी दिए । लोपोन्मुख गलैचे झ्याउ सन्दकपुरमा पाइने उनले बताए ।
नेपाली कांग्रेस इलामका सहसचिव देवेन्द्र सुवेदीले होमस्टेमा दिइने सेवासुविधामा कन्जुस्याँइ गर्न नहुने सुझाए । चौध जातजातिको बसोबास रहेको सन्दकपुरको पर्यटन विकासका लागि आवश्यक पूर्वाधार विकासका लागि सहयोग गर्न कार्यक्रमका प्रमुख अतिथी संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्ययन मन्त्री सुदन किरातीलाई अनुरोध गरे ।
सन्दकपुरका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत महेश राईले २०७६ सालमा नै सन्दकपुरलाई एक साँस्कृतिक गाउँ घोषणा गरिएपनि सो अनुसार हालसम्म काम हुन नसकिरहेको बताए । मानिसले सामाजिक, आर्थिक, राजनीतिक संस्कृतिमा परिवर्तन नल्याउन्जेल विकास सम्भव नहुने धारणा व्यक्त गरे ।
प्रदेशसभा सदस्य गणेश उप्रेती सुशिलले सन्दकपुरको विकासमा प्रदेश सरकारको तर्फबाट गर्ने सहयोगमा पहल गर्ने बताए ।
कार्यक्रमबाट पारित १४ बुँदे घोषणा पत्रमा सन्दकपुर मनमोहक भएपनि पूर्वाधार र प्रचारप्रसार अभावका कारण पछाडि परेको भन्दै विकासका योजना बनाउँदा सन्दकपुरको पर्यटन विकासलाई विशेष प्राथमिकता दिएर बजेट विनियोजन गर्न संघ र प्रदेश सरकारसँग माग गर्ने उल्लेख गरेको छ ।
समुन्द्र सतहदेखि ३६३६ मिटरको उचाईमा रहेको सन्दकपुर देशको उत्कृष्ट एक सय गन्तव्यमा सुचिकृत पर्यटकीय स्थल हो । लोपोन्मुख रेडपाण्डा लगायत एक सयभन्दा धेरै चराहरु यस स्थानमा पाइन्छ ।
प्रतिकृया लेख्नुहोस्: