पूर्व राष्ट्रपतिमाथी भ्रष्टाचारको आरोप

भ्रष्टाचार र राज्यकोषको दुरूपयोग गरेको आरोपमा दक्षिण अफ्रिकाका पूर्व राष्ट्रपति जेकब जुमाविरुद्ध राजधानी जोहानेसबर्गमा छानबिन सुरु भएको छ । उक्त भ्रष्टाचार प्रकरण \'राज्य कब्जा\' को रुपमा चर्चित बनेको छ । त्यसमा मुछिएका गुप्ता परिवारमाथि पनि मन्त्री छनोटसहितका राजनीतिक निर्णयलाई प्रभावित तुल्याउन खोजेको आरोप लगाइएको छ । पूर्वराष्ट्रपति र गुप्ता परिवारले कुनै पनि गलत काम नगरेको भन्दै आरोपहरू अस्वीकार गरेका छन् । तर पूर्वअर्थमन्त्री प्रवीण गोर्धनले भ्रष्ट कामकारवाहीबाट राज्यकोषको सात अर्ब डलर हिनामिना गरेको अनुमान गरेका छन् । छानबिन टोलीका प्रमुख तथा उप-प्रधानन्यायाधीश रेय जोण्डोले दक्षिण अफ्रिकी नागरिकलाई आफूले थाहा भएको कुरा जानकारी दिन आग्रह गरे । उनले भने, \'यो देशलाई माया गर्ने सबै दक्षिण अफ्रिकी नागरिकलाई हामी अगाडि आउन र आयोगलाई समस्या समाधानको निम्ति सघाउन आग्रह गर्छौं ।\' दक्षिण अफ्रिकाको भ्रष्टाचारविरूद्धको एक निकायको प्रतिवेदनपछि गत डिसेम्बर महिनामा उच्च अदालतले जुमालाई आयोग गठन गर्न निर्देशन दिएको थियो । प्रतिवेदनले \'राज्य कब्जा\' नाम दिँदै जुमाको सरकारको उच्च तहमा सम्भावित भ्रष्टाचारका प्रमाणहरू फेला पारेको छ । त्यसक्रममा जुमाको मन्त्रिपरिषद्‌का सदस्यको छनोटमा गुप्ता परिवारको प्रभाव रहेको वा नरहेकोबारे अनुसन्धान गरिएको थियो । उक्त निकायले गुप्ता परिवारले सरकारी स्वामित्वको विद्युत कम्पनीको ठेक्का पाउन सरकारी अधिकारीहरूलाई घुस दिएको भन्ने दाबीबारे पनि अनुसन्धान गरेको बताइएको छ । गुप्ता परिवारले भने गत वर्ष संचार माध्यमले बेकारका आरोपहरू लगाएको भन्दै जवाफ दिनुपर्ने कुनै मुद्दा नरहेको बताएका थिए । छानबिनमा संलग्न टोलीसँग अभियोजन लगाउने कुनै अख्तियारी छैन, तर उसले जुटाउने प्रमाण भाविष्यमा हुने अभियोजन प्रक्रियामा प्रयोग हुनसक्ने बताइएको छ । बीबीसी