शीत युद्व : एकातर्फ अमेरिका र उसका सहयोगी राष्ट्र अर्कोतर्फ चीन–रुस

काठमाडौं । कोरोना संकटका बीच एक खालको शीत युद्वको सुरु भएको छ । जसमा एकातर्फ अमेरिका र उसका सहयोगी देश छन् भने अर्कोतर्फ चीन र रुस छन् । अहिले विना हिंसा एक अर्काप्रति आक्रामक रुपमा चेतावनी दिने काम भईरहेका छन् ।

विश्व युद्वपश्चात सन् १९४५ देखि १९८० को दशकसम्म चलेको युद्वको मानक अहिले प्रयोग भएको छ । अहिले अमेरिकाले चीनको विरुद्व आक्रामक रुपले आफ्ना सहयोगीलाई जमघट गराईरहेको छ । उसले आफ्ना सहयोगीमार्फत चीनसँग व्यापारिक सम्बन्ध तोड्नुपर्ने आग्रह गरिरहेको छ ।

अष्ट्रेलियालाई व्यापार तोड्न अमेरिकाको दबाब

अमेरिकाले अष्ट्रेलियालाई चीनसँगको व्यापारिक सम्बन्ध तत्कालै तोड्न आग्रह गरिरहेको छ । जसको प्रभाव पछिल्लो समय केहि खाद्यवस्तु आयात निर्यातमा देखिएको छ ।

अमेरिकाको दबाबका बीच अष्ट्रेलियाली प्रधानमन्त्री स्कट मोरिसले कोरोना भाइरसको व्यापक जाँच गर्न माग गरेसँगै चीनले अष्ट्रेलियाबाट गाईको मासु र जौको आयातमा रोक लगाएको छ । चीनले रोक लगाए पनि अष्ट्रेलियाले भने आफ्नो भनाईलाई निरन्तर राखिरहेको छ ।

चीन र अष्ट्रेलियाबीच निकै राम्रो व्यापारिक सम्बन्ध छ । अष्ट्रेलियाको कुल निर्यातको ३० प्रतिशत चीनमा जाने गरेको छ । जुन उसको जिडिपीको ७ प्रतिशत पनि हो । साथै चिनियाँ विद्यार्थी र पर्यटक अष्ट्रेलियामा निकै जाने गरेका छन् । तर कोरोना महामारीसँगै अमेरिकाको दबाबमा उसले व्यापारिक सम्बन्ध तोड्न अग्रसरता देखाएको छ ।

जापान पनि चीनसँग सम्बन्ध पुर्नविचारमा

अष्ट्रेलियापश्चात जापानले पनि चीनसँग आफ्नो व्यापारिक सम्बन्ध कम गराउन खोजेको देखिएको छ । कोरोना महामारीलाई लिएर जापानले चीनप्रति आशंका जनाउँदै आएको छ । जापानको मुख्य क्याबिनेटका सचिव योशिहिदे सुगाले आफुँहरु चीनसँग सम्बन्धबारे पुर्नविचार भईरहेको बताएका छन् ।

अमेरिकी राष्ट्रपतिले चीनसँगको कुटनीतिक सम्बन्ध नै तोड्ने धम्की दिएका थिए

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प आफ्नो निर्णयमा अडिग नरहने नेता हुन् । तर उनले पछिल्लो समय चीनविरुद्व निरन्तर आक्रामक अभिव्यक्ति दिँदै आएका छन् ।

गत बिहिबार एक अन्तरवार्ताको क्रममा उनले चीनसँगको कुटनीतिक सम्बन्ध पनि अन्त्य गर्ने धम्की दिएका थिए । उनले कोरोना भाइरस चीनले फैलाएको बताइरहेका छन् । साथै ट्रम्पले कोरोनाबाट भएको क्षति चीनले व्यहोर्नुपर्ने बताईरहेका छन् ।

कोरोनाबारे भने चीनले अमेरिकाको प्रतिक्रिया गलत भएको भन्दै सच्याउन चेतावनी दिँदै आएको छ । हालै मात्र चीनको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता झाओ लिजियानले अमेरिकाको शैली अति निकृष्ट भएको बताएका थिए ।

चीनविरुद्व एलाइन्स बनाउन अमेरिकाले सात देशसँग छलफल गरेको

अमेरिकाले आफुँ निकटका विभिन्न ७ देशसँग भिडियो कन्फ्रेन्समार्फत कुराकारी गर्दै चीनको जर्वजस्ती रुपमा देखिएको उपस्थितिलाई रोक्नुपर्ने प्रस्ताव गरेको छ । अमेरिकी विदेश मन्त्री माइक पोम्पिओले भारत, अष्ट्रेलिया, ब्राजील, इजरायल, जापान र दक्षिण कोरियाका समकक्षीसँग कुराकानी गर्दै चीनको विरुद्वमा एकाकार हुन आग्रह गरेका छन् ।

गत सोमबार पोम्पिओले सात देशका समकक्षीसँग कुराकानी गर्दै चीनले भाइरस फैलिनुमा पारदर्शिता नदेखाएको बताए । उनले घातक कोरोना महामारी र चीनको भूमिका शंकास्पद खालको भएको भन्दै कोरोनाबाट जोगिन पनि सबै देश मिल्नुपर्ने बताए ।

भिडियो कन्फ्रेन्समा चीनसँगको व्यापारिक सम्झौता अन्त्य तर्फ पहल गर्नुपर्ने पनि कुराकानी भएको थियो । एजेन्सीकाे सहयाेगमा