धनकुटा । सामाजिक र व्यावहारिक रूपमा एकै ठाउँमा घुलमिल भएर बसेका चित्रे बजारका स्थानीय दुई फरक जिल्लाका बासिन्दा हुन् । तेह्रथुम र धनकुटाको सीमामा बसेको यो बजार फरकफरक जिल्लामा पर्दा स्थानीयलाई प्रशासनिक कामकाजको लागि निकै झमेला भोग्नुपरिरहेको छ । यसले स्थानीय तहले प्रवाह गर्ने सेवा सुविधादेखि विकास निर्माणका कामसम्म नै असर परेको छ ।
चित्रे बजारमा बसोबास गरिरहेका दुर्गाबहादुर कार्कीको घर स्रेस्ता धनकुटाको महालक्ष्मी नगरपालिका–८ मा पर्छ । तर‚ उनको नागरिकतादेखि मतदाता नामावली सम्मका कागजात भने तेह्रथुमको लालीगुराँस नगरपालिकामा छ । बसोबास गरिरहेको घरजग्गादेखि अन्य सरकारी कागजातको स्रेस्ता सीमा जोडिएका दुवै जिल्लाका स्थानीय तहमा हुँदा त्यहाँबाट प्राप्त हुने सेवा सुविधा पाउन चित्रे बजारबासीले सास्ती बेहोरिरहनुपरेको छ ।
‘स्थानीय तहले वितरण गर्ने अनुदानका कार्यक्रम पाउन मैले वर्षौंदेखि सास्ती बेहोर्नुपरिरहेको छ‚’ सीमा क्षेत्रमा बासोबास गरिहेका कार्कीले भने‚ ‘एउटा स्थानीय तहमा बासोबास र अर्कोमा कागजी स्रेस्ता हुँदा साह्रै झमेला छ ।’ एउटै आँगन भएर बसेका चित्रेवासीलाई बजारको बीचबाट गएको कोशी राजमार्गले सीमा छुट्याइदिएको छ । सडकको दायाँतर्फ धनकुटाको महालक्ष्मी र बायाँतर्फ तेह्रथुमको लालीगुराँस नगरपालिका पर्छ ।
बास बस्ने घर एउटा र जीवन निर्वाह गर्ने जग्गा जमिन अर्कै जिल्लामा हुँदा चित्रे बजार क्षेत्रको विकास र विस्तारमा समेत असर परिरहेको स्थानीय जीत बहादुर अधिकारीले बताए । उनी बसोबास गरिरहेको घर चित्रे बजारमै छ । सिमानाका हिसाबले धनकुटाको महालक्ष्मी नगरपालिका–१ मा उनको घर पर्छ । तर खेती कमाइ गरी जीवन निर्वाह गर्ने जग्गा जमिन तेह्रथुमको लालीगुराँस नगरपालिकामा छ ।
स्थानीय तहले वितरण गर्ने कृषि अनुदानका कार्यक्रम लिन जाँदा अर्कै स्थानीय तहको भनेर विवाद सिर्जना हुने गरेको उनले बताए । ‘हामी सिमानामा छौं‚’ उनले भने‚ ‘जे जस्तो हुन्थ्यो बरु हामीलाई सरकारले एउटै स्थानीय तहमा मिसाइदिए पनि हुन्थ्यो ।’ कार्की र अधिकारीजस्तै चित्रे बजारमा बसोबास गरिरहेका १ सयभन्दा बढी घरपरिवारले वर्षौंदेखि यस्तै समस्या भोगिरहेका छन् ।
स्थानीय तहले वितरण गर्ने मल, बीउ, बिरुवा तथा अन्य सामग्री पाउने प्रक्रियामा समेत चित्रेबासीले झन्झट बेहोर्नुपरिरहेको छ । उपभोक्ता समितिमार्फत गराउनुपर्ने विकास निर्माणका काममा पनि समस्या आइरहन्छ । त्यसले गर्दा बजार र आसपासका क्षेत्रको विकास र विस्तारमै असर परिरहेको लालीगुराँस नगरपालिका–४ का वडाध्यक्ष गोपाल सुवेदीले बताए ।
अझ धनकुटाको महालक्ष्मी नगरपालिकातर्फको बजार क्षेत्रमा त १ र ८ नम्बर दुई वडाले छोएको छ । उनीहरूले त झन् थप समस्या झेलिरहनुपरेको छ । सँगै जोडिएका घरहरूसमेत फरक–फरक वडामा पर्दा वडाबाट लिनुपर्ने सेवा लिनसमेत समस्या भएको स्थानीय सुरेन्द्र अधिकारीले बताए ।
चित्रे बजारबासीले संघीयता कार्यान्वयनका लागि राज्यको पुनर्संरचना गर्दा आफूहरूलाई एकै स्थानीय तहमा राखिदिन माग गरेका थिए । तर‚ राज्य पुनर्संरचना गर्दा जिल्लाको सीमा क्षेत्रलाई नचलाउने भनिएपछि सो मागको सुनुवाइ हुन सकेन । त्यसको मार चित्रे बजारवासीले अहिलेसम्म खेपिरहेका छन् ।
प्रतिकृया लेख्नुहोस्: