बानेश्वरमा फेरि चल्यो गोली, मृत्यु हुनेको संख्या २८ पुग्यो

काठमाडौं ।  जेन–जी आन्दोलन राजधानीसहित देशका विभिन्न स्थानमा फैलिँदै जाँदा अवस्था झनै गम्भीर बनेको छ। आइतबार दिनभर तनावरहित देखिएको नयाँ बानेश्वर साँझ पुनः रणभूमि बन्यो। सेनाले अपरान्ह क्षेत्र नियन्त्रणमा लिएपछि तितरबितर भएका प्रदर्शनकारी युवाहरू बेलुकी फेरि भेला भएर नाराबाजी गर्न थालेका थिए। तर, केही बेरमै प्रहरीले तीन राउण्ड गोली चलायो।

थप मृत्यु र घाइते

ताजा घटनामा गोली लागेर थप दुई जना गम्भीर घाइते भएका छन्। उनीहरूलाई एभरेष्ट हस्पिटल लगिएको बुझिएको छ। दिनभरको भिडन्तमा मृत्यु हुनेको संख्या अनौपचारिक रूपमा २८ पुगेको दाबी गरिएको छ, तर यसको स्वतन्त्र पुष्टि भने हुन सकेको छैन।

स्वास्थ्य मन्त्रालयले दिएको तथ्यांकअनुसार मात्र आजै ३४७ जना घाइते भएका छन्। तीमध्ये डेढ दर्जनको अवस्था गम्भीर रहेको र केहीलाई आकस्मिक कक्षमै उपचार भइरहेको मन्त्रालयले जनाएको छ।

सरकारी तथ्यांक र विवाद

गृह मन्त्रालयले दिएको आधिकारिक तथ्यांकमा भने मृत्यु हुनेको संख्या १९ मात्रै रहेको छ। मन्त्रालयका अनुसार काठमाडौंमा १७ जना र सुनसरीको इटहरीमा २ जनाको मृत्यु भएको हो।

तर, प्रदर्शनकारी पक्षले मृतकको संख्या सरकार लुकाउन खोजेको आरोप लगाउँदै २८ भन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको दाबी गरेका छन्। राजधानीका विभिन्न अस्पतालहरूमा भिड बढ्दै गएको र ‘शव घरमा चाप परेको’ प्रत्यक्षदर्शीहरूले बताएका छन्।

आन्दोलन र राज्यको प्रतिक्रिया

सामाजिक सञ्जाल बन्द र बढ्दो भ्रष्टाचारविरुद्ध उठेको जेन–जी आन्दोलन शान्तिपूर्ण नाराबाजीबाट सुरु भए पनि दिनभरको दमनपछि हिंसात्मक मोड लिएको छ।

प्रत्यक्षदर्शीहरुले प्रहरीलाई अश्रुग्याँस, लाठीचार्ज र अन्ततः गोली चलाएको देखेका छन्। सेनाको उपस्थितिले आन्दोलनकारीलाई झनै उत्तेजित बनाएको बताइन्छ । एक विद्यार्थी नेताले भने, “सरकारले आफ्नै नागरिकलाई शत्रु ठानेर गोली चलायो। यो लोकतन्त्र होइन, यो त राज्य आतंक हो।”

अस्पतालभित्रको अवस्था

ट्रमा सेन्टर, सिभिल, वीर अस्पतालदेखि निजी अस्पतालसम्म घाइतेले भरिएका छन्। चिकित्सकहरू लगातार ओभरटाइममा छन् । ट्रमा सेन्टरका एक चिकित्सकले भने, “हामीसँग बेड र ब्लड बैंक दुवै कम पर्छ भन्ने अवस्था छ। अझ घाइते आए नियन्त्रण गाह्रो हुन्छ।”

राजनीतिक प्रतिक्रियाहरू

विपक्षी दलहरू, नागरिक समाज र मानव अधिकारकर्मीहरूले घटनाको कडा निन्दा गरेका छन्। माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले यसअघि नै ‘निसस्त्र युवामाथि गोली चलाउनु लोकतन्त्रको अपमान’ भएको बताएका थिए। एमाले नेतृ अष्टलक्ष्मी शाक्यले समेत “सत्ता टिकाउन युवाको रगत बगाउनु अमानवीय” भनेर टिप्पणी गरिन्।

तर, सरकार भने आन्दोलनलाई “दुष्प्रचार र अराजकतावादी तत्वद्वारा प्रेरित” भन्दै बचाउ गर्दै आएको छ।

जेन–जी आन्दोलनले ल्याएको यो संकट केवल सडकको भिडन्त मात्र होइन; यो राज्य र नागरिकबीचको विश्वासको गहिरो खाडल हो। एकातिर युवा पुस्ता ‘अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र पारदर्शिता’को माग गर्दै सडकमा छ भने अर्कोतर्फ सरकार दमनकारी शक्तिको सहारा लिन पुगेको छ।

यदि सरकारले तत्काल संवाद र संवेदनशील पहल नगरे, यो आन्दोलन अझ व्यापक बन्दै राजनीतिक स्थायित्वलाई नै हल्लाउने जोखिम बढ्दै गएको देखिन्छ।