रामलीला मैदान, जहाँबाट रामदेव महिलाको कपडा लगाएर भागेका थिए

नई दिल्ली । भारतको राजनीतिक परिवर्तनको साँचीको रुपमा रामलीला मैदान उभिएको छ । मैदानमा कयौं ऐतिहासिक र्यालीहरु भएका छन् । यहाँ भएको र्यालीहरुले सत्तामा बस्नेलाई सडकसम्म र सडकमा बस्नेलाई सत्तामा पुर्याएका छन् । इतिहासकारका अनुसार १० एकड क्षेत्रफलमा फैलिएको रामलीला मैदान सन् १८८३ मा ब्रिटिश सैनिकको लागि शिविर राख्ने ठाउँ बनाइएको थियो ।

यहाँ स्वतन्त्र भारतको लागि कयौं ठुला र्यालीहरु भएका थिए । भारत स्वतन्त्रताको लडाईंको बेला महात्मा गान्धी, जवाहरलाल नेहरु, सरदार पटेलसहित थुप्रै नेताहरु यहाँको विरोध र्यालीहरुलाई सम्बोधन गर्दथे । उनीहरुले आन्दोलनलाई माथि उठाउन यस ठाउँको विशेष प्रयोग गरेका थिए । अहिले पनि भारतीय नेताहरु यहाँको शक्ति प्रदर्शन तथा सभालाई विशेष महत्व दिन्छन् । जवाहरलाल नेहरुदेखि अन्न हजारेसम्मको आन्दोलन यही मैदानमा भएको छ ।

यहाँबाटै महिलाको कपडा लगाएर भागेका थिए रामदेव
जुन २०११ मा कालोधन फिर्ताको लागि अनशनमा बसेका बाबा रामदेब जब पुलिस गिरफ्तार गर्न आयो । त्यसबखत जोगिनको लागि ठूलो मञ्चबाटै उनि हामफालेर पहिलाको कपडा बेरेर भागेका थिए । तर महिलाको कपडाबाट भने उनि जोगिएनन् । संका लागेर पिछा गर्दा उनी समातिएका थिए ।

अन्ना आन्दोलन यहीँबाट देशव्यापी बन्यो
सन् २०११ मा अन्ना हजारेले जनलोकपालको माग गर्दै यही रामलिला मैदानबाट सत्याग्रह गरेका थिए । उनले गरेको आमरण अनशनको आन्दोलन पछि देशव्यापी बनेको थियो । यहीँको आन्दोलनको स्वरुप आम आद्मी पार्टी जन्मिन गयो । जसले राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय जगतमा चर्चा बटुलेको थियो ।

केजरीवालले यहीँबाट लिए सपथ
अरबिन्द केजरीवाल मुख्यमन्त्री बन्दा उनले लाखौं मान्छेका बीचमा यही मैदानबाट सपथ लिएका थिए । जसको सरकार दिल्लीमा एकदमै मजबुद ढंगले स्थापित छ ।

जम्मु–कश्मीरको मुद्दामा श्याम प्रसादको सत्याग्रह
सन् १९५२ मा राललीला मैदानमा जम्मू कश्मीर मुद्दालाई आधारमा बनाएर श्यामा प्रसाद मुखर्जीले सत्याग्रह गरेका थिए । उनको सत्याग्रहले सरकार नै हल्लिएको थियो ।

यहीँबाट लालबहादुर शास्त्रीले देशवाशीको नाममा सम्बोधन गरे
सन् १९६५ मा जब पाकिस्तानले भारतमाथि आक्रमण गरेको थियो त्यो समय लालबहादुर शास्त्रीले रामलीला मैदानबाट देशबासीको नाममा सम्बोधन गरेका थिए । भारतमा स्थापित जय जवान, जय किसानको नारा शास्त्रीले यहीँबाट लगाएका थिए ।

इन्दिराले जीतको उत्सव मनाएको ठाउँ
सन् १९७२ मा पाकिस्तान युद्ध जितेको अवसरमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री इन्दिरा गान्धीले यहाँबाट जीतको उत्सव मनाएकी थिइन् । त्यहि युद्ध पश्चात नै बंगालादेशको निर्माण भएको थियो । त्यससँगै गान्धीलाई भारी जनमत पनि प्राप्त भएको थियो । पन्जाब केशरीबाट साभार