Ntc summer Offer
Khabar Dabali ८ माघ २०८१ मंगलवार | 21st January, 2025 Tue
Investment bank

देशभर ७४ लाख नागरिक आबद्ध रहेका पाँच सय सहकारी सङ्कटमा

खबरडबली संवाददाता

काठमाडौं । संविधानले तीनखम्बे अर्थनीतिको अवधारणा अनुसार अर्थतन्त्रमा महत्वपूर्ण हिस्सा ओगटेको सहकारी क्षेत्र अनियमितता, खराब ऋण प्रवाह र आन्तरिक भ्रष्टाचारले जनविश्वास गुमाउने चरणमा पुगेको छ । 

देशभरि १५ हजारभन्दा बढी सहकारी संस्था उत्पादन, रोजगारी सिर्जना र आर्थिकोपार्जनसँग जोडिए पनि अर्बौं रकम वित्तीय कारोबार गर्ने सीमित सहकारीमा भएकाले आर्थिक अपचलनले सिङ्गो सहकारी क्षेत्रमाथि अविश्वास उत्पन्न भएको हो ।

सहकारी क्षेत्रका अगुवाहरूका अनुसार चालु आर्थिक वर्ष २०८० /८१ सम्ममा पाँच सयभन्दा बढी सहकारी डुब्ने अवस्थामा पुगेका छन् । संविधानले सरकारी, निजी र सहकारी क्षेत्रको अवधारणामा अर्थतन्त्रको विकास गर्ने भने पनि सहकारी क्षेत्रमाथि पछिल्ला वर्षमै मात्रै ठुलो अविश्वास सिर्जना भएको सरोकारवालाले बताएका छन् । 

भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री बलराम अधिकारी र सङ्घीय सरकारकै मातहतको समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष काशीराज दाहालले सहकारी क्षेत्रमा देखिएको विकृति नियन्त्रणका लागि वर्गीकरण गरेर कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाइने बताए । 

उजुरी दिने बढे 

समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष दाहालले सरकारी अभिलेख अनुसार करिब ३२ हजार सहकारी संस्था दर्ता भएको बताउनुभयो । उहाँका अनुसार वित्तीय कारोबार गर्ने बचत तथा ऋण शीर्षकका १५ हजार र १० हजार बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था गरी २५ हजार सहकारी संस्थाले वित्तीय कारोबार गरिरहेका छन् । 

उनले भने, “२५ हजारको हाराहारीमा ऋण तथा बचत र बहुउद्देश्यीय सहकारीले कुनै न कुनै रूपमा वित्तीय कारोबार गरिरहेका छन्, बैङ्क जस्तै । वित्तीय कारोबार गर्ने पाँच सय सहकारी आर्थिक रूपमा सङ्कटग्रस्त भएको, बचतकर्ताको बचत रकम फिर्ता नगरेको र सञ्चालक पनि भागेको जस्ता घटनासहित उजुरी आएका छन् ।”

अध्यक्ष दाहालका अनुसार ती सहकारीका बचतकर्ता बचत फिर्ता पाउनुपर्ने माग राखेर उजुरी, निवेदन बोकेर नियमनकारी निकायमा धाउने गरेका छन् । उनले समस्याग्रस्त सहकारी समितिले सङ्घीय सरकारमातहतका १४५ मध्ये १९ वटा सहकारीलाई सङ्कटग्रस्त घोषणा गरेको, प्रदेश र स्थानीय तहका सहकारीमा देखिएको सङ्कट सोही निकायबाट समाधानका लागि पहल भइरहेको बताए । 

उहाँका अनुसार ३२ हजारमध्ये प्रदेशमा १९ प्रतिशत र स्थानीय तहमा ८० प्रतिशत सहकारी दर्ता भएका छन् । उनले ७४ लाख नागरिक सहकारीमा आबद्ध रहेको र ४१ लाखभन्दा बढी महिला सहकारीमा सम्बद्ध रहेको बताए । सबै सहकारीले बदनियतले काम गरेका छैनन् । उद्देश्य खराब भएकालाई निर्मम कारबाही गर्नु पर्छ । सबै तहबाट बचत फिर्ता पाउँछन् भन्ने विश्वास र प्रत्याभूति गर्नु पर्छ । 

उनले सङ्घीय सरकारमा दर्ता भएका सहकारीको आर्थिक अनियमितता सार्वजनिक भए पनि प्रदेश र स्थानीय तहमा भएका अनियमितता र अपचलन ओझेलमा रहेको बताए । उनले भने, “सहकारी उत्पादनमुखी हुनु पर्छ । सदस्य केन्द्रित हुनु पर्छ । सदस्यलाई आर्थिक सामाजिक समस्या पर्दा सहयोग गर्ने हुनु पर्छ तर नाफा कमाउने उद्देश्यले खुद्रा पसल जस्तै खुलेका, सहकारीको ज्ञान नभएको, एकै घरका सदस्यको एकाधिकार भएका सहकारी सङ्कटमा परेका छन् । न साधारण सभा छ न लेखापरीक्षण, त्यसैले यो विकृति बढेको हो ।”

उनले बचतकर्तालाई विश्वास दिलाएर रकम सङ्कलन गर्ने र कुम्ल्याएर टाप कस्ने प्रवृत्तिका कारण सहकारीमाथि विश्वासको सङ्कट आइपरेको बताए । , “नियमनकारी निकायले प्रभावकारी काम नगरेर केहीलाई संरक्षण गरिँसम्स्या आएको उनको भनाइ छ ।

अध्यक्ष दाहालले सरकारले समस्याग्रस्त घोषणा गरेका १९ वटामध्ये तीन वटाको राफसाफ गरी बचत फिर्ता गरेको र अन्य दुई वटाको बचत फिर्ता गराउने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको बताए। उनले भने, “माग दाबी, सम्पत्ति रोक्का, खोज्नुपर्ने, लिलाम गर्नुपर्ने जस्ता काम अगाडि बढेका छन् । सञ्चालकले सम्पत्ति बेच्ने, भाग्नेसम्मका कारण समस्याग्रस्त भएकालाई कारबाही गर्न र फिर्ता गर्न प्रक्रियामा समस्या भइरहेको छ ।”

कानुन निर्माणको तयारी

सहकारीको विषयमा संसद्का पछिल्ला बैठकमा बहस भयो । सहकारीको ऋण प्रवाहको सन्दर्भमा बहस भइरहँदा सरकारले सहकारीलाई वर्गीकरण गरी नियमन गर्ने तयारी थालेको छ । भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री बलराम अधिकारीले अर्थतन्त्रको एउटा खम्बा सहकारीलाई व्यवस्थित गर्न कानुन निर्माणका लागि छलफल अघि बढाइएको बताए । उनले भने, “गलत मनसायले आर्थिक कारोबार गर्ने सहकारी र राम्रो काम गर्ने सहकारीलाई अलग गरिन्छ । राम्रोलाई प्रोत्साहन र नराम्रोलाई कारबाही गर्ने गरी अल्पकालीन र दीर्घकालीन रूपमा प्राधिकरण बनाउने भनेर छलफल अगाडि बढाइएको छ ।”

उहाँले कार्यविधि बनाएर सङ्घीय, प्रदेश र स्थानीय तहका सहकारीपीडित नागरिकलाई बचत रकम फिर्ता गर्ने गरी कार्यविधि बनाउने प्रस्ट पारे । उनले भने, “तथ्याङ्क सङ्कलनकै चरणमा छौँ । दर्ता गरेर छाडेका, स्वतः खारेज भएका र सञ्चालनमा रहेका सबैको तथ्य तथ्याङ्क सङ्कलन गरिरहेका छौँ । चाँडै परिणाम आउने गरेर काम हुँदै छ ।”

सहकारी विभागका रजिस्ट्रार पिताम्बर घिमिरेले सङ्घमै पनि स्थानीय तह र प्रदेशमा दर्ता भएका सहकारीमा भएको आर्थिक अपचलनको उजुरी आइरहेको बताए । उनले वित्तीय कारोबारमा संलग्न सहकारीमै अधिकतम समस्या देखिएको बताए । उनले भने, “उजुरी आइरहेका छन् । हेरेर सङ्घको भए यतैबाट र स्थानीय तह र प्रदेशको भए सम्बन्धित नियमनकारी निकायमै पठाइदिन्छौँ । समस्याउन्मुख देखिएका र बचत फिर्ता गर्न नसकेका धेरैजसोलाई समस्याग्रस्त घोषणा गरेर टुङ्ग्याइएको छ ।” 

Khabardabali Desk–MB

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।

सहज बन्दै मनाङको यात्रा

मनाङ। पर्यटकको आकर्षक केन्द्रका रूपमा मानिएको मनाङमा पछिल्लो समय सडक सञ्जाल विस्तार भएसँगै यात्रा सहज बन्दै गएको छ। ट्र्याक खोलेको करिब २० वर्षपछि डुम...

एमाले नेतृत्वको विरुद्धमा बोल्नेहरु धमाधम कारबाहीको शिकार बन्दै

भीम रावलको पछि लाग्ने पूर्वमन्त्रीसहित २ जना कारबाहीमा

म्याग्दीको विकट गाउँ नामिलामा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ

म्यग्दी । भौगोलिक रूपमा विकट र दुर्गम क्षेत्रमा पर्ने म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–७ नामिलामा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ स्थापना भएको छ । रघुगङ्गा गाउ...

पोखरामा आजदेखि दाइँ महोत्सव

पोखरा ।  पोखरामा आजदेखि दाइँ महोत्सव हुने भएको छ । असारमा लगाएको धानखेतीलाई परम्परागत शैलीमा दाइँ गरी खेती भित्र्याउने कार्यलाई नयाँपुस्ता एवं विदेशी ...

एपीएफ काभ्रे गणद्वारा विविध सामाजिक गतिविधि सम्पन्न

बनेपा । सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नम्बर १५ गण हेडक्वाटर काभ्रेले आफ्नो संगठन स्थापनाको ‘२४ औं सशस्त्र प्रहरी दिवस–२०८१’ को अवसरमा विभिन्न कार्यक्रम गरेक...

यौन स्वास्थ्यको विषयमा ‘दुःखी आत्मा’ चलचित्र निर्माण

काठमाडौं ।  निर्देशक दीपेन्द्र लामाले यौन स्वास्थ्यको विषयमा ‘दुःखी आत्मा’ चलचित्र निर्माण गरेको छ । आगामी फागुन २ गतेदेखि सार्वजनिक प्रदर्शनमा आउने उ...

कराते प्रतियोगितामा चौतारा साँगाचोकगढी पहिलो

काठमाडौं । नेपाल गोजु–रियो कराते–दो सङ्घ शाखा डोजो मेलम्चीको आयोजनामा भएको राष्ट्रिय खुला कराँते प्रतियोगिता मेलम्चीमा सम्पन्न भएको छ । प्रतियोगिता...

पूर्वडीआईजी छविलाल जोशी अदालतमा उपस्थित

काठमाडौं ।  पूर्वडीआईजी छविलाल जोशी अदालतमा उपस्थित भएका छन् ।  उनी केहीबेरर अघि काठमाडौँ जिल्ला अदालतमा उपस्थित भएका हुन् । स्वर्णलक्ष्मी सहकारीको...

चुनाव लडेर प्रतिस्पर्धामार्फत आउन सक्ने महिला, जनजाति, दलित वा मधेसी नेताले समानुपातिक प्रणालीबाट संसदमा आउन रोक्नुपर्छः वर्षमान पुन

'अवसर पाउने–पाउने र नपाउने–नपाउनेबीचको प्रतिस्पर्धा मात्र न्यायोचित हुन्छ'

लयमा फर्कन नसकेको कोशी प्रदेशसभा

काठमाडौं  । कोशीमा अघिल्लो कार्यकालमा संसद् र सरकार दुवै लयमा थिए । तीन पटकसम्म सरकार फेरबदल भयो । तर, न संसद्ले लय छाड्यो, न त सरकारले नै । सामान्य प...

अरु धेरै
Global Ime Bank
Vianet Nepal Internet
world Link Nepal
Right Path
Alphabet Education Consultancy

प्रतिकृया लेख्नुहोस्:

Nepal Bank NIBL RIGHT SIDE Salt Trending Alphabet Education Consultancy