क्यानडामा बेतलबी कामदार, पासपोर्ट खोसेर बनाइयो बन्धक

टोरोन्टो । क्यानडाले देशभरी बेतलवी कामदार राखेको खुलेको छ । 

एम्नेस्टी इन्टरनेशनलले क्यानाडामा आप्रवासी कामदारहरूले देशको अस्थायी विदेशी कामदार कार्यक्रम अन्तर्गत काम गर्दा चकित पार्ने दुर्व्यवहार र भेदभावको पर्दाफास गरेको हो ।

हालै प्रकाशित प्रतिवेदनमा एम्नेस्टीले क्यानाडाको अस्थायी बिदेशी कामदार कार्यक्रम संरचनाको ब्यापका आलोचना गरेको छ । सो कार्यक्रममार्फत आएका  रोजगारदातालाई कृषि, खाद्य प्रशोधन, निर्माण र आतिथ्य लगायतका क्षेत्रहरूमा मुख्य रूपमा कम पारिश्रमिकको कामका लागि आप्रवासी कामदारहरू राख्न अनुमति दिइरहेको छ।

मानव अधिकार संगठनले भनेका छन श्रमिककहरू सो कार्यक्रममा हानिकारक प्रावधान स्विकार गर्न बाध्य छन र जसका कारणा दुर्व्यवहारको जोखिममा रहेका छन ।

सो कार्यक्रमले कामदारहरूलाई एकल रोजगारदाताको रूपमा राख्न पाउँछ, जसले उनीहरूको प्रवास स्थिति र श्रम अवस्था दुवै नियन्त्रण गरिरहेको छ ।

एम्नेस्टीले प्रतिवेदनका लागि १४ देशका ४४ आप्रवासी कामदारसँग अन्तर्वार्ता लिएको थियो, जसमा मुख्यतया ग्लोबल साउथ भनिएको थियो, जसमा अधिकांश कामदारहरूले बेतलबी ज्याला र अत्याधिक घण्टा काम गरिरहेको जनाएका थिए । केही कामदारहरूले एम्नेस्टीलाई उनीहरूको सम्झौतामा शून्य विश्राम दिन पनि उल्लेख गरिएको बताए । अर्थात उनीहरूले कुनै पनि दिनमा बिदा पाउने छैनन् ।

धेरै कामदारहरूले भने कि उनीहरूले काममा भेदभावको सामना गर्नुपरेको थियो, जसमा सबैभन्दा कठिन शारीरिक कामहरू पनि समावेश छन्। केही कामदारहरूले असुरक्षित कामको अवस्थाका कारण उनीहरूलाई गम्भीर चोट लागेको वा स्वास्थ्य अवस्था विकसित भएको बताए।

क्यामरुनकी एक महिला बेनेडिक्टले एम्नेस्टीलाई बताइन् कि उनले फार्ममा २ वर्षको बन्द श्रम स्वीकृतिमा काम गर्दा आफ्नो रोजगारदाताको हातबाट जातीय मनोवैज्ञानिक र यौन दुर्व्यवहार भोगेकी थिइन्।

जुलाई २०२३ मा खेतको काम छोडेपछि उनको रोजगारदाताले उनको कार्य अनुमति रद्द गर्‍यो र बेनेडिक्टलाई अनियमित माइग्रेसन स्थितिको साथ छोडिदियो । ‘मैले यहाँ आएर दास बनुला भन्ने आशा नै गरेकी थिइन, तर भयो त्यस्तै,’ उनले एम्नेस्टीसँग भनिन्।

अर्का कामदारले एम्नेस्टीसँग आफ्नो रोजगारदाताको गम्भीर प्रकारको नियन्त्रणको सामना गर्नुपरेको बताए।

टिएफडब्लुपी अन्तर्गत २ वर्षको भिसा लिएका ग्वाटेमालाका आप्रवासी कामदार मिगुएलले एम्नेस्टीलाई भने कि उनलाई धम्की मात्र दिइएन, धेरै निगरानी पनि गरिएको थियो। उनले भने, ‘मेरो मालिकले मेरो  राहदानी जफत गर्यो र उनी बसेको कन्टेनर र उनले काम गरेको ग्यारेजमा क्यामेरा राखेर मेरो गतिबिधि हेरिरहयो ।’

‘क्यानाडामा आप्रवासी कामदारहरूले भोग्नुपरेको दुर्व्यवहार गहिरो पीडादायी छ, विशेष गरी मानवअधिकारको रक्षा गर्ने सन्दर्भमा आफूलाई नेता भएको दाबी गर्ने देशको यो भित्री कथा गम्भिर रहेको छ,’ एम्नेस्टी इन्टरनेशनलका अनुसन्धान, वकालत, नीति र अभियानका वरिष्ठ निर्देशक एरिका ग्वेभारा–रोसासले भने ।

एम्नेस्टीले यो पनि भन्यो कि धेरै कामदारहरूले अपर्याप्त आवास अवस्थामा बसेका छन,  केहीले उनीहरूको आवासमा पिउने पानीसमेत नभएको गुनासो गरेका छन् ।