धौलागिरी अस्पतालमा ग्रामीण प्रसुती भिडियो एक्सरे तालिम साइट सञ्चालनमा

खबरडबली संवाददाता

बागलुङ । धौलागिरि प्रादेशक अस्पताल बागलुङमा ग्रामीण प्रसुती भिडियो एक्सरे तालिम साइट सञ्चालनमा ल्याइएको छ । यो तालिम साइट गण्डकी प्रदेशकै पहिलो र देशभरमा तेस्रो हो । यसअघि झापाको आम्दा अस्पताल र बाँकेको भेरी अस्पतालमा ग्रामीण प्रसुती भिडियो एक्सरे तालिम साइट सञ्चालनमा छन् ।

दक्ष स्वास्थ्यकर्मीको पहुँचबाट टाढा रहेका ग्रामीण क्षेत्रका महिलाहरुमा गर्भावस्थामा देखिने समस्याको समयमै पहिचान गर्न र निदान खोज्न ग्रामीण प्रसुती भिडियो एक्सरे तालिमले प्रभावकारी भूमिका खेल्ने विश्वास गरिएको छ । विकटमा कार्यरत स्किल्ड बर्थ एटेन्डेन्ट (एसबिए) तालिम प्राप्त नर्सिङ कर्मचारीहरुले यो तालिम लिएपछि प्रसुती कार्यमा सहज हुने र मातृशिशु मृत्युदर कम गर्न टेवा पुग्ने धौलागिरि प्रादेशिक अस्पतालका कन्सल्टेन्ट रेडियोलोजिष्ट डा. प्रविण घिमिरेले बताए।

‘‘२१ दिने तालिम लिएपछि एसबिए नर्सिङ कर्मचारीहरुले भिडियो एक्सरेमार्फत बच्चा सुल्टो छ उत्टो छ, बच्चाको पेटमा पानीको मात्रा कस्तो छ र बच्चाको धड्कनको अवस्था पत्ता लगाउन लगाउन सक्छन् ।,’’ डा। घिमिरेले भने, ‘‘यसले डाक्टरको पहुँचबाट टाढा रहेका दुर्गमका गर्भवती महिलाहरुको समयमै जटिल समस्या पहिचान हुने र उपचारको खोजी हुँदा आमा र बच्चा दुवैको ज्यान जोगाउन सकिने छ ।’’

एसबिएले जटिल अवस्थाका गर्भवती पहिचान गरी व्यवस्थापन गर्ने र सो काम गर्न नसके रिफर गर्ने काम गर्दै आईरहेका छन् । महिलालाई गर्भावस्था, शिशु जन्मने बित्तिकै र सुत्केरी अवस्थामा सेवा प्रदान गर्ने एसबिएलाई तालिममा न्यूनतम ज्ञानमार्फत भिडियो एक्सरे गर्न दक्ष बनाइने छ । ‘‘तालिमपछि उहाँहरु आफैँले सुत्केरी आमाहरुको भिडियो एक्सरे गरेर बच्चाको अवस्था र सुत्केरी गराउन सहज हुन्छ हुँदैन, रिफर गर्नुपर्छ पर्दैन भनी पूर्व जानकारी लिन सक्षम हुने छन्’’ अस्पतालमा प्रमुख मेडिकल सुपरीटेन्डेन्ट डा। किरण तिवारीले भने।

गण्डकी प्रदेशका ग्रामीण क्षेत्रमा कार्यरत छ जना महिला स्वास्थ्यकर्मीहरुले पहिलो चरणमा २१ दिने तालिम लिइ सकेका छन् । तालिममा बागलुङ, मुस्ताङ, नवलपरासी, स्याङ्जा, मनाङ र तनहुँ जिल्लाका बर्थिङ सेन्टरमा कार्यरत स्टाफ नर्स र अनमी सहभागि छन् । चालु आर्थिक वर्षमा धौलागिरि प्रादेशिक अस्प्तालमा तीन चरणमा तालिममा चल्ने प्रादेशिक स्वास्थ्य तालिम केन्द्र पोखराले जनाएको छ ।

तालिमको शुभारम्भ गर्दै गण्डकी प्रदेशका स्वास्थ्य मन्त्री कृष्णप्रसाद पाठकले प्रदेशमा मातृ मृत्युदर न्यूनीकरण गर्न र गर्भवती आमाको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन तालिम साइट फलदायी हुने बताएको थिए।

गण्डकी प्रदेशमा वर्षेनी एक सय ६१ आमाको ज्यान गाने गरेको हुँदा गाउँघरकै स्वास्थ्य संस्थाका स्वास्थ्यकर्मीलाई तालिम दिएर मृत्युदर कम गर्ने उद्देश्यले तालिम साइटको सुरुवात गरिएको मन्त्री पाठकको भनाइ थियो ।

तालिममा डा। प्रविण घिमिरे, डा। राजिव रिजाल, नर्सिङ अधिकृतहरु मिलन बरुवाल र पुनम गौरोले सहजीकरण गरिरहनुभएको छ । तालिमपछि सहभागी कार्यरत स्वास्थ्य संस्थालाई अल्ट्रासाउन्ड सोनोग्राफी (युएसजि)उपकरण प्रदान गरिने केन्द्रका निमित्त महानिर्देशक हेमन्त शर्मा पौडेलले जानकारी दिए।