ओली र मोदीले दुई मुलुकबीचको तित्तता मेट्न सकेनन्

काठमाडौं । चार महिना भन्दा बढी समयको भारतीय नाकाबन्दीका कारण नेपालले गम्भीर संकट भोग्यो । अघोषित रुपमा भएको नाकाबन्दी अघोषित रुपमा नै खोलियो । नाका खुलेको १५ दिनभन्दा बढी भए पनि नेपालमा इन्धन संकट कायमै छ । खाना पकाउने ग्यास अझै पनि उपभोक्ताले आवश्यकताअनुसार पाउन सकेका छैनन् । पाँच महिनाभन्दा बढी समयदेखि जारी मधेस आन्दोलनका कारण जनाउँदै भारतले औषधिजन्य वस्तुदेखि इन्धन आयातमा अवरोध खडा गर्यो । असोज ३ गते जारी भएको नयाँ संविधानप्रति भारतले असन्तुष्टी जनाउँदै नाकाबन्दी गरेपछि नेपाल–भारतबीचको सम्बन्ध विग्रिएको थियो । आन्दोलनरत मधेसवादी दलहरुबाहेकका आम नेपाली नागरिक भारतप्रति रुष्ट देखिए । मधेस आन्दोलनको कारण नभई भारतको हेपाहा प्रवृत्तिकै कारण नाकाबन्दी गरेको नेपालीको बुझाइ रह्यो । नयाँ संविधान जारी भइसकेपछि संविधानमा असन्तुष्टी जनाएको लिखित अवधारणा सार्वजनिक हुनुका साथै नेपाल–भारत सीमानाकामा आन्दोलनकारी नभएको तथा अवरोध नभएको समयमा समेत आपूर्ति सूचारु नभएपछि आम नेपालीलाई चिसो पस्नु स्वभाविक थियो । पछिल्लो पटक भारतसँगको दक्षिण एसियाली खेलकुद सागको भारतसँगको उमेर समूहको खेललाई समेत दुई प्रतिष्पर्धी मुलुकका रुपमा हेरियो । भारतलाई पराजय गर्नुलाई खेलका रुपमा मात्र हेरिएन । जसरी पाकिस्तान र भारतको खेलप्रति त्यहाँका नागरिकको दृष्टिकोण रहन्छ, त्यसरी नै नेपाल र भारतबीचको साग फुटवललाई हेरिएको थियो । भारतलाई आन्दोलनरत मधेसी दलहरुको माग सम्बोधन गर्न भारतले दिएको दबाबपछि नेपालका राजनीतिक दलहरुले संविधान जारी भएको चार महिनामै संविधान संशोधन गरे । संविधान संशोधनपछि मात्रै स्वागत गरेको भारतले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई भारत भ्रमणको निम्तो दियो । भारतको विकल्प खोज्ने जतिसुकै प्रचारवाजी गरिए पनि प्रधानमन्त्री ओली भारतसँग नै सम्बन्ध विस्तार गर्नुपर्ने पक्षमै थिए । त्यसैले उनले प्रधानमन्त्री भएदेखि नै भारतसँगको सम्बन्ध सुधारका लागि भरमग्दुर प्रयत्न गरे । उद्योगी विनोद चौधरीदेखि भारतीय धर्म गुरु रविशंकरसमेतलाई परिचालन गरे । प्रधानमन्त्री ओलीले आफूलाई सच्चा हिन्दुवादी नेता बनाउने वर्तमान सरकारका उपप्रधानमन्त्री कमल थापालाई सम्बन्ध सुधारकै लागि भनेर पटक पटक दिल्ली पठाए । भारतको मन्त्रणाअनुसार नै अघि बढेका प्रधानमन्त्री ओली भारतसँगको सम्बन्ध सुधार गर्न भन्दै शुक्रबार दिल्ली प्रस्थान गरे । भारत जानुभन्दा एक महिनाअघिदेखि र भारत भ्रमणमा निस्कने बेलासम्म पनि आफूले भारतसँगको सम्बन्ध सुधार गर्न चाहेको ओलीले बताएका थिए । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँगको भेटपछि आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा पनि ओलीले आफूले दुई देशबीचको सम्बन्ध सुधार गर्न चाहेको पटक पटक दाहोर्याए । तर उनले के कारणले सम्बन्ध विग्रिएको हो र कसरी सुधार हुन्छ भन्ने चाँही खोलेनन् । भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले पनि नेपाल–भारतबीचको सम्बन्ध युगौंदेखि रहेको र पछिसम्म पनि रहने बताए । भारत सदैव नेपालप्रति सकारात्मक, सहयोगी र विकास साझेदार रहेको दोहोर्याए । उनले पनि तिक्तताबारे कुनै प्रश्न उठाएनन् भने आफूले गरेको नाकाबन्दीबारे पनि मौन रहे । दुवै देशका प्रधानमन्त्री दुई मुलुकबीचको तित्तताबारे बोल्नै चाहेनन् । यसअघि नेपालको संविधानप्रति असन्तुष्टी जनाएका मोदीले नयाँ संविधान जारी हुनुलाई महत्वपूर्ण उपलब्धी भन्दै नेपालीको मन जित्ने प्रयास भने गरेका थिए । प्रधानमन्त्री ओलीले दुई मुलुकबीचको असमझदारी बढेको बारंबार दोहोर्याए तर भारतले नाकाबन्दी गरेर नेपाली जनतालाई दुःख दिएको उल्लेख गर्न सकेनन् । नेपालमा छँदा आफू कसैसँग पनि नझुक्ने हुँकार दिने र बेलाबेलामा टपरटुइँया बोली र उखान टुक्का गरेर हाँसीमजाक गर्ने ओलीले मोदीलाई मात्र होइन, नयाँ दिल्लीको पत्रकार सम्मेलनमा पनि कुनै उखान टुक्का प्रयोग गरेनन् । त्यसैले भारतको राजकीय भ्रमण सकेर नेपाल फर्किएपछि प्रधानमन्त्री ओलीले आफूले नेपालका सीमित प्रधानमन्त्रीको सूचिमा राजकीय सम्मान पाउने ब्यक्ति आफू भएको भन्दै आत्मरति गरे पनि मुलुकका सामु समस्या र जटिलता भने कायमै रहनेछ ।