लौ हेर्नुस् ! राजधानीका कमाऊ अस्पतालको <br>जाजरकोटप्रति उदासिनता

काठमाडौं, जाजरकोटका विभिन्न गाउँमा फैलिएको महामारीको सन्त्रास दिनानुदिन थपिँदो छ । महामारीबाट आक्रान्त जाजरकोटे जनताको दुःखमा साथ दिन राज्यको निकायको आवश्यक ध्यान जान सकेको छैन । जाजरकोटे जनता महामारीबाट शोकमग्न छन् । तर, जनताका अभिभावकको दायित्वमा रहेका प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला यतिबेला विदेश सवार छन् । संक्रमण सुरु भएको पैंक गाविसमा बिरामीको संख्या त घटेको छ तर मजकोट, जगातीपुर, अर्छानीको तम्तीलगायतका ३० गाउँमा रोग फैलिने क्रम बढिरहेको हुँदा स्थानीय त्रसित बनेका छन् । सिजनल फ्लु र स्वाइन फ्लु भनिएको उक्त महामारीबाट  मंगलबारसम्ममा २६ जनाको ज्यान गइसकेको छ भने ४ हजारभन्दा बढि उपचारबाट वञ्चित छन् । जाजरकोटका जनताले औषधी नपाएर मर्नुपर्ने स्थिति आईरहँदा सरकार त उदासिन छ नै छ कतिपय सामाजिक उत्तरदायित्व निर्वाहा गनुपर्ने स्वास्थ्य क्षेत्र समेत बेखबर जस्ता छन् । खबरडबलीले राजधानीका केही नाम चलेका अस्पतालसँग जाजरकोटको रोगमारीबारे अस्पतालले के सोचेको छ भनेर सोधेको थियो । चर्चित डाक्टर उपेन्द्र देवकोटाको लागनीमा सञ्चालित न्यूरो अस्पताल बाँसबारीले डबलीलाई निकै रुखो जवाफ दियो । ‘यो दायित्व आफ्नो नभएको र केही नसोचेको’ भन्दै कुराकानीमा रहेका अस्पतालका कर्मचारी कड्किए । तपाईहरुको सामाजिक उत्तरदायित्व हुन्न ? भन्ने खबर डबलीको प्रश्नमा उनले जवाफ दिन आवश्यक नरहेको बताए । नाम र अस्पतालको जिम्मेवारी समेत नबताएका उनले अस्पतालको प्रशासन प्रमुख भन्दिनुस् भने । हामीले अस्पतालको फोन ४३७९००९ मा सम्पर्क गरेका थियौं । देवकोटाको यो अस्पतालले मासिक कमाई मात्रै लाखौं गर्छ । शाही शासनकालमा  स्वस्थ्यमन्त्रीसमेत बनेका देवकोटाको र उनको अस्पतालको जाजरकोटप्रति खासै चासो देखिएन । काठमाडौंको अर्को नाम चलेको अस्पताल ललितपुरको बिएण्डबि पनि हो । हामीले बिएण्डबिलाई सम्पर्क गर्दा ‘सहयोगका विषयमा केही नसोचिएको’ बतायो । अस्पतालका प्रशासक विजय गिरीका अनुसार सरकारले आग्रह गरेमा सोच्न सकिन्छ । अर्को चर्चित अस्पताल नर्भिक इन्टरनेसनलमा सम्पर्क गर्दा भने अवस्था फरक आयो ।  अस्पतालका डाक्टर रवि शर्माका अनुसार स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग समन्वय गरि उनको नेतृत्वमा ६ जनाको स्वस्थ्यटोली आवश्यक सबै सामग्री र औषधीसहित जाजरकोट माझखोला कार्यक्षेत्र बनाएर घटनास्थलतर्फ गइरहेको छ । राजधानिको अर्को चर्चित अस्पताल ॐ का उपनिर्देशक संजीव संग्रौलाका अनुसार महामारीको विषयमा डा.भोला रिजालसँग छलफल भइरहेपनि अहिलेसम्म केहि निर्णय भएको छैन  । उनी भन्छन्, ‘हामीलाई पनि जाजरकोट महामारीले पोलेको छ, यसको विषयमा केहि ठोस् निर्णय चाँडै नै गछौँ ।’ रुघाखोकी लाग्ने, टाउको दुख्ने, ज्वरो आउने, हात झम्झमाउने तथा बान्ता हुने लक्षणसहितको रोगले जाजरकोटको दुर्गम गाविसलाई प्रभावित गर्दै पैंक गाविसबाट सुरु भएको महामारीले पाँच गाविसलाई प्रभावित गरेको छ । यतिमात्र होइन, यो महामारी जाजरकोटबाट जुम्ला हुँदै कालिकोटसम्म आइपुगेको छ ।  कालिकोट सदरमुकामदेखि एकदिन पैदल दुरीमा रहेको मेहलमुदी गाविसको वडा नम्बर ५ को पगाती, तिकुवा र रामनाकोट गाविसको खार्गु गाउँमा करिब दुईसय भन्दा बढी स्थानीयहरुमा सोही लक्षण देखा परेको छ । स्थानीयले यी गाविसमा फैलिएको रोग स्वाइन फ्लु हुनसक्ने आशंकामा रोगबाट प्रभावितहरुलाई स्वास्थ्य चौकीमा उपचार गर्न रोक लगाउँदा महामारीले ठूलै रुप लिन धेरै समय नलाग्ने देखिएको छ । प्रभावित क्षेत्रमा औषधीको चरम अभाव छ  । स्वास्थ्य संस्थामा बिरामीको संख्या थेगिनसक्नु भएका कारण चौरमा राखेर उपचार गर्न बाध्य भएको त्यहाँ खटेका स्वास्थ्यकर्मीहरु बताउँछन् । दिनरात उपचारमा खटिएका स्वास्थ्यकर्मीले जोखिम मोलेर उपचार सुरु गरेपनि राज्यको तर्फबाट सेवा सुविधा केही पनि नभएको उनीहरुको गुनासो छ । साँच्चै नै, जाजरकोटको महामारी निकै विकराल छ । दिनदिनै मानिसहरुको मृत्यु भइरहँदा देश र जनताको सेवा गर्नका लागि खोलिएको भनिएका अस्पतालहरु शुन्यप्राय छन् । मासिक करोडैं नाफा गर्ने अस्पतालहरुले जाजरकोटी जनता मरिरहेको कसरी हेर्न सक्छन् ? के, नाफाका लागि मात्र खोलिएका हुन् त नाम चलेका अस्पतालहरु ? उनीहरुको समाजप्रतिको उत्तरदायित्व केहि छैन त ? हामीले यसबारेमा आजको अंकमा खबरदारीमात्रै गरेका छौं । अस्पताल नाफाका लागि कि सेवाका लागि भन्ने बहस चलिरहेका बेला निजी अस्पतालको यो रबैयाले बहसलाई थप पेचिलो बनाउने नै छ ।