पूर्व राजा भन्छन्, ‘मसँग भएको सहमति कार्यान्वयन गर’

पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहले तत्कालीन सात दलले आफूसित गरेको समझदारी कार्यान्वयनको माग गरेका छन् । नयाँ पत्रिका दैनिकमा खबर छ–प्रजातन्त्र दिवसका अवसरमा लिखित शुभकामना सन्देश दिंदै समझदारी कार्यान्वयनको माग गरेका हुन् । तर, दलबीच भएको समझदारी के भन्ने बारे पूर्वराजा मौन छन् । ‘तत्कालीन राजनीतिक दलहरु र मेराबीच प्रजातन्त्रको मूल्य र मान्यतामा आधारित जे जति सहमति, समझादारी एवं व्यवस्थापकीय गतिविधि भएका थिए, तिनको स्मरण र अनुशरण गर्दै त्यसलाई सही रुपमा मुलुकलाई दिगो शान्ति, स्थायित्व र समृद्धितर्फ अघि बढाउन सकेमा नै आजको पुनित दिवशको सार्थकता रहन्छ ।’ उनले लिखित शुभकामना सन्देशमा भनेका छन् । २०६३ ११ बैशाखम तत्कालीन सात दल र आफूबीच सहमति कार्यान्वयनका लागि उनले आग्रह गरेका हुन् । त्यही बेला राजा र दलबीच सहमति पछि प्रतिनिधिसभा पुनवस्थापना भएको थियो । जनआन्दोलनकै क्रममा शाही घोषणाको आधारमा पुनस्थापित संसदले कांग्रेस सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाई प्रधानमन्त्री बनाएको थियो । कोइरालाले नारायणहिटी दरबारमा ज्ञानेन्द्रबाट नै सपथ लिएका थिए । त्यसयता ज्ञानेन्द्रले राजनीतिक घटनाक्रममा मुख खोलेका थिएनन् । ९ वर्षपछि उनले आफूसँग भएका सहमति कार्यान्वयनको माग गरेका हुन् । १५ जेठ २०६५ मा देश गणतन्त्रमा गएपछि ‘जनताको निर्णय’ भन्दै उनी नारायणहिटी छाडेर नागार्जुनको निजी निवासमा सरेका थिए । दलहरुको आग्रह अनुसार नारायणहिटी छाड्दा उनले भनेका थिए, ‘आफ्नो भूमिका जनताको चाहनामा भर पर्छ ।’ पूर्व राजा ज्ञानेन्द्रले अन्तर्वार्ताको क्रममा आफू र सात दलबीच राजसंस्थाको निरन्तरताको विषयमा सम्झौता भए पनि एमाओवादी शान्ति प्रक्रियामा आएपछि सहमति कार्यान्वयन नभएको बताउँदै आएका छन् । २००७ सालमा प्रजातन्त्रका लागि जग बसाउने कार्यमा पूर्वराजा त्रिभुवन, तत्कालीन सहिदहरु र आफ्नोसमेत भूमिका रहेको विज्ञप्तीमा उल्लेख गरेका छन् । तत्कालीन गृहमन्त्री सटौला भन्छन्, के को सहमति तत्कालीन गृहमन्त्री एवं कांग्रेस महामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौला त्यस्तो सहमति केही नभएको दाबी गर्छन् । राजसंस्था गएकोमा असहजता भए पनि जनताको भावनालाई उनले स्वीकारेर दरबार छाडेको बताए । ‘पत्रकार सम्मेलन गरेर नै उहाँले गणतन्त्रलाई ‘जनताको घोषणा’ भन्नुभयो र सहज रुपमा नारायणहिटीबाट बाहिरिनुभयो ।’ सिटौला भन्छन् । आफूसँग ४५ मिनेट भेट हुँदा पूर्व राजाले गणतन्त्र स्वीकार गर्दै मुमा रत्नको भावनात्मक सम्बन्ध रहेको महेन्द्र मञ्जिल छोड्न नसक्ने मात्र बताएको जानकारी दिए । परिवर्तनलाई आत्मसात गसिकेकापछि अब राजाले सक्रिय हुन खोज्न नहुने र उक्साउनेहरु पनि चुपचाप बस्नुपर्ने सुझाव सिटौलाले दिएका छन् ।