ललितपुरमा मात्र २२ हजार घरमा क्षति

ललितपुर, भूकम्पमा परेर ललितपुरमा मात्र २२ हजार ४२३ घरमा क्षति भएको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालयले लिएको क्षतिको प्रारम्भिक विवरणअनुसार उक्त आँकडा आएको प्रजिअ यादवप्रसाद कोइरालाले बताए । जनगणना विसं २०६८ को तथ्याङ्कअनुसार जिल्लामा एक लाख नौ हजार ७९७ घरधुी छ । भत्किएका घरमध्ये करिब १६ हजार पूर्ण रुपमा र बाँकी आंशिक रुपमा क्षति भएको पाइएको छ । आंशिक रुपमा नष्ट भएका घरमा बसोबास गर्न मिल्ने अवस्थामा नरहेको स्थानीयवासीले बताएका छन् । क्षतिग्रस्त घरमध्ये अधिकांश जिल्लाको दक्षिणी भेगमा पर्ने १९ गाविसमा छन् । कुल घरधुरीमध्ये ललितपुर उपमहानगरपालिकाबाहेक आधा गाउँमा परेको छ । जिल्लाका दक्षिणी भेगमा पर्ने भट्टेडाँडा गाविसमा रहेका ४२९ घरमध्ये मुस्किलले ३० देखि ४० घर बाँकी रहे तापनि बस्नका लागि उचित नभएको स्थानीयवासी रामहरि घिमिरेले बताए। त्यसैको छिमेकी इकुडोल गाविसमा रहेका सबै ३६० घर ध्वस्त भएका छन् । यस्तै शङ्खु तथा कालेश्वर गाविसमा रहेका ४६२ र २९६ घरमध्ये १० प्रतिशत मात्र बाँकी रहेको स्थानीयवासीले बताएका छन् । आश्राङ, प्युटार, बुखेल, चन्दनपुर, गोटीखेल, चौघरे, घुसेल, गिम्दी, मानीखेल, दलचोकीलगायत गाविसमा समेत ९० प्रतिशत घर भूकम्पका कारण नष्ट भएका छन् । यसबाहेक काँठ क्षेत्रमा रहेका चापागाउँ, बुङ्मती, खोकना, डुकुछाप, हरिसिद्धि, ठैब, गोदामचौर, सिद्धिपुर, लुभु, लाँकुरीभन्ज्याङलगायत क्षेत्रमा अत्यधिक मात्रामा भूकम्पबाट घरमा क्षति पुगेको छ । भूकम्पका कारण जिल्लामा रहेका ३०४ सरकारी भवनमा क्षति पु¥याएको छ । अधिकांश कार्यालयमा क्षति पुगेपछि बाहिर बसेर दैनिक काम भइरहेको जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जनाएको छ । यस्तै जिल्लामा रहेका मठमन्दिरमध्ये ८४ पूर्ण रुपमा क्षति भएको छ भने आंशिक मात्रामा १२३ वटामा भूकम्पले क्षति पु¥याएको कार्यालयमा जनाएको छ । सो जिल्लामा भूकम्पमा परेर ३०४ जनाको निधन भएको थियो । हालसम्म उत्तरी लाङ्टाङ गाविसमा मात्रै ३०० को हाराहारीमा नागरिक बेपत्ता भएको अनुमान गरिएको छ । सो जिल्लामा भूकम्पमा परेर घाइते भएका ८०० मध्ये अधिकांश प्राथमिक उपचारपछि घर फर्किसकेका छन् । गत शनिबार गएको भूकम्पमा परी सो जिल्लाका १८ वटै गाविसका ९० प्रतिशत अर्थात् नौ हजार घर पूर्ण क्षतिमा परेको प्रारम्भिक अनुमान गरिएको सहायक प्रजिअ गौतम रिमालले जानकारी दिए । लाङ्टाङ क्षेत्रबाट भूकम्पमा परेर फसेका ३०० भन्दा बढी स्वदेशी तथा विदेशी नागरिकलाई उद्धार गरिएको उनले जानकारी दिए । जिल्ला प्रशासन कार्यालयले राहतलाई प्रभावकारी तुल्याउन पाँच टोली गठन गरेकामा सो टोलीले काम सुरु गरिसकेको छ । हालसम्म दुई हजार २०० थान पाल पीडित परिवारलाई वितरणका लागि पठाइसकिएको जानकारी दिँदै उनले जिल्ला रेडक्रसले १०० थान कम्बल र विश्व वन्यजन्तु कोषले उपलब्ध गराएको १६० थान पाल उपलब्ध गराएको बताए । भूकम्पबाट जिल्लामा नवनिर्मित जिल्ला अदालतबाहेक अन्य सबै सरकारी कार्यालय क्षतिग्रस्त भएका छन् ।