भूकम्पपछि संक्रमणको खतरा

बनेपा, नगरपालिकसँगै जोडिएको देवीटार गाविसमा संक्रमण फैलन थालेको छ । भूकम्पमा परी मरेका वस्तुभाउ राम्रोसँग नपुरिएका कारण दुर्गन्ध फेलिएर संक्रमण बढ्न थालेको स्थानीयले बताएका छन् । संक्रमणकै कारण देवीटार– १ का दोर्जे लामा ३ दिनदेखि औषधी सेवा गरिरहेका छन् । उनले भने– ‘रुघाखोकीका कारण मैले ३ दिनदेखि औषधी खाँदै आएको छु ।’ अहिले पनि उनी बनेपास्थित शिर मेमोरियल अस्पतालबाट औषधी लिएर खाइरहेका छन् । उनका अनुसार सोही टोलमा रोना लामा र खसलमाया तामाङले पनि रुघाखोकी लागेर औषधी सेवन गरिरहेका छन् । भूकम्पमा परी मरेका वस्तुभाउ कुहिन थालेपछि गाउँमा दुर्गन्ध फैलँदै गएको स्थानीय ज्ञानबहादुर तामाङले बताए । क्षतिको विवरण संकलनको क्रममा पशुको पनि विवरण टिप्न जिल्ला पसुसेवा कार्यालयबाट टोली पुगेको भए पनि दुर्गन्ध फैलिन सक्ने विषयमा खासै चासो नदिएको तामाङले बताए । उनका अनुसार दुर्गन्धबाट बालबालिका पनि बिरामी पर्न थालेका छन् । प्रायः घरहरु पूर्ण रुपमा क्षति भएका कारण गाउँलेहरु बाहिर त्रिपालमा बस्दै आएका र त्यही क्रममा पटकपटक आइरहेको भूकम्पीय धक्काले बालबालिकामा मानसिक सन्त्रास भएकाले राति सुताउन समेत कठिन भएको ज्ञानबहादुरले बताए । बालबालिकामा मानसिक सन्त्रास झन् बढ्दै गएकाले त्यसलाई कम गर्न सम्बन्धित निकायले आवश्यक पलह गर्नुपर्र्ने उनको आग्रह छ । गाउँमा संक्रमण फैलिएकोबारे आफुलाई थाहा नभएको उपस्वाथ्यचौकी देवीटारकी अनमी सीता ढकालले बताइन् । ‘दुर्गन्धकै कारण बिरामी भएको भन्ने त जानकारी आएको छैन’, उनले भनिन्– हामीले बिहानदेखि बेलुकासम्म सेवा दिइरहेका छौं । यस क्रममा भूकम्पमा परेका सामान निकाल्ने क्रममा हातखुट्टामा घाउ भएकाहरुलाई, झाडापखाला र रुघाखोकी लागेकाहरुलाई उपचार गरिरहेका छौं ।’ भूकम्पका कारण स्वास्थ्यचौकीको भवन पूर्ण क्षति भएकाले बाहिरै बसेर सेवा दिइरहेको ढकालले बताइन् । गर्मी बढ्दै आएकाले धूलो, घाम र खानेपानीको समस्याका कारण आफुहरुलाई समेत समस्या भइरहेको उनले बताइन् । भवन पूर्ण क्षति भएपछि उपस्वाथ्य चौकीका कुनै पनि सामान निकाल्न नपाएकाले उपचार सामग्रीको समेत अभाव भएको उनले बताइन् । भूकम्पको त्राससँगै चोरीको बिगबिगी समेत बढेकाले पनि गाउँलेमा थप सन्त्रास फैलिएको दोर्जे तामाङले बताए । घर पूरै क्षति भएका देवीटारवासी बाहिर त्रिपाल हालेर बसेको र त्यसमाथि चोरको बिगबिगी बढ्न थालेपछि सुरक्षाका लागि गाउँमा संरक्षण समिति समेत गठन गरिएको उनले बताए । गाउँलेले ज्ञानबहादुर तामाङको संयोजकत्वमा ९ सदस्यीय संरक्षण समिति गठन गरेका छन् । समस्यैसमस्यामा परेका देवीटारवासीलाई भूकम्पको कारण गाउँमा जाने मोटरबाटो समेत भत्केपछि उपचार र राहतका सामग्री लान र आवतजावत गर्न पनि समस्या भएको छ । गाउँमा बसाइ व्यवस्थित गर्न नसक्दा वस्तुभाउ बाँध्ने र खाना पकाई खाने काम एकै ठाउँमा गरिरहेकाले थप संक्रमण हुन सक्ने खतरा स्थानीयवासीले औंल्याए । सो सम्बन्धमा जिज्ञासा राख्दा जिल्ला जनस्वाथ्य कार्यालयका प्रमुख डा. राजेन्द्रप्रसाद साहले आफूकहाँ जानकारी नआएको बताए । ‘त्यस विषयमा के–कस्तो रहेछ, बुझेर जानकारी लिने छु’ डा. साहले भने ।