मधुमेह रोगबाट कसरी जोगिने ? जान्नुहोस् मधुमेहबाट जोगीने पाँच उपाय

काठमाडौं । रगतमा चिनीको मात्रा आवश्यकताभन्दा बढी हुने अवस्थालाई मधुमेह अर्थात चिनीरोग भएको भनिन्छ। मानिसको शरीरमा इन्सुलिन भन्ने हर्मोन हुन्छ । यो हर्मोन पेटमा अर्थात पेङक्रियाजले उत्पादन गर्छ ।

यसको उत्पादनमा कम भयो भने या हर्मोनले राम्रोसँग काम गर्ने अवस्था भएन भने रगतमा चिनीको मात्रा बढ्छ । रगतमा चिनीको मात्रा बढेपछि यसलाई हामी मधुमेह रोग लागेको भन्दछौँ । यसको समयमा सहि उपचार हुन सकेन भने बिभिन्न जटिलताहरु ल्याउँछ । विश्वमा ८.६ प्रतिशत मानिसलाई मधुमेह रोग लागेको अनुमान छ । नेपालमा पनि मधुमेहबाट प्रभावितहरुको प्रतिशत त्यहि हाराहारीमा रहेको अनुमान छ ।

रोग लागेको कसरी थापा पाउने

मधुमेह लाग्दा मानिसको शरिरमा केहि परिवर्तनहरु देखा पर्न थाल्दछन् । सामान्य मानिसको शरिरमा देखिने केहि अस्वभाविक परिवर्तन पनि मधुमेहको संकेत हुन सक्दछ । जानौं मधुमेह रोग लाग्दा कस्ता लक्षण देखिन्छन् :

१. खाना रुचेर पनि तौल घटदै जाने ।

२. पिसाव सामान्य भन्दा धेरै पटक लाग्ने ।

३. मुख सुख्खा हुने, प्यास धेरै लाग्ने ।

४. भोक बढी लाग्ने तर दुव्लाउदै जाने ।

५. कमजोरी हुने र खुट्टाहरु झम्झमाउने ।

६. खुट्टाहरु पोल्ने ।

७. पिसावमा कमिलाहरु देखिने ।

८.घाउहरु छिटो निको नहुने ।

कसरी बच्ने ? यी हुन् ५ उपाय

मधुमेहको उपचार सम्भव छैन । यो रोग लागिसकेपछि रोगीको आयु बढाउने अर्थात् यो रोगको व्यवस्थापन गर्ने विकल्प मात्र बाँकि रहन्छ । मधुमेहको व्यवस्थापन भनेकै रगतमा भएको चिनिको मात्रा घटाउनु हो र रक्तकोशमा क्षति पुराउने अन्य तत्वको निवारण गर्नु हो । जसको लागि निम्न उपाय अपनाउन सकिन्छः

१. हरेक स्वस्थ मानिसले वर्षमा एक पटक मधुमेहको जाँच गराउने।

२. मधुमेह विरामीले खानपान र जीवनशैलीमा गर्नुपर्ने सुधार गर्ने।

३. सामान्य खानपान अपनाउनु राम्रो । क्यालोरी भएको चिज अर्थात भात, मैदा, (आलु, गुलियो चिल्लो फ्याट बढी हुने चिजहरुको कम सेवन गर्नु राम्रो ।

४. व्यायम नियमित गर्ने। व्याडमिन्टन लगायतका अन्य खेल खेल्ने।

५.दैनिक कम्तिमा आधा घण्टा हिड्ने ।

(एजेन्सीको सहयोगमा)