पूर्वमा बढीपहिरोको बितण्डा हुँदा मध्य र पश्चिमी क्षेत्रमा ब्याडमै सुक्यो धानको बिउ

काठमाडाैं  । नेपालमा मनसुनी वर्षा भित्रिए सँगै देशको पूर्वीभेगमा बाढी पहिरोले वितण्डा मच्चाएको छ । मनसुन सुरु भएसँगै ताप्लेजुङ जिल्लामा बाढीपहिरोको वितण्डा सुरु भएको हो । जेठ ३० गतेदेखि ३२ गतेसम्ममा जिल्लामा बाढी पहिरोले परि पाँच जनाले ज्यान लियो ।

ताप्लेजुङमा बाढी पहिराेले वितण्डा मच्चाइरहँदा जिल्लाको सिरिजंघा गाउँपालिका-७ खेबाङमा निर्माणाधीन काबेली तेस्रो जलविद्युत परियोजनामा कार्यरत पाँचथरको फिदिम नगरपालिका-१४ लुङपा घर भएका २५ वर्षीय सविन राईको खेबाङको सिरिसे खोल्सामा सामान बोकेर जाँदै गरेको मे १ त ७०६० नम्बरको ट्रयाक्टर सडक माथिबाट झरेको पहिरोले बगाउँदा राईको घटनास्थल मै मृत्यु भएको हो।

त्यस्तै बिहीबार राति आएको बाढी र पहिरोका कारण फक्ताङलुङ गाउँपालिका २ खेजेनिमका एकै परिवारका चार जनाको ज्यान गएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय ताप्लेजुङका प्रहरी नायव उपरिक्षक रवि रावलका अनुसार गाउँपालिका उपाध्यक्ष विकास साम्रा लिम्बु (रविन) का बुबा वर्ष ७० रामबहादुर साम्रा लिम्बू, कान्छी आमा ५० वर्षीया जसमाया लिम्बू र १० वर्षीया जुम्ल्याहा बहिनीहरु गंगा र जमुनाको घर भन्दा माथिबाट आएको पहिरोले घर बगाउँदा घटनास्थल मै ज्यान गएको  थियाे ।  

पूर्वमा बढीपहिरोले वितण्डा मच्चाईरहँदा तराई मधेशमा गर्मी ले सताइ रहेको छ भने पहाडी भेगमा खडेरीका कारण फल लाग्ने बेलाको मकै खेतमै सुकेको छ भने धानको बिउ ब्याडमै सुकेको छ । 

अत्यधिक गर्मी र खडेरीका कारण पर्वतका कृषकले रोपेको कोदो बारीमै सुकेको छ । पर्वत अधिकांश भागमा जेठ दोस्रो सातादेखि कोदो रोपाइँ सुरु भएको भएपनि खडेरीका कारण रोपाइँ गरेको कोदो बारीमै सुकेको हो । खडेरी र अत्यधिक गर्मीका कारण रोपेको कोदो सुकेर नष्ट भएको कृषकले गुनासो गरेका छन् । पर्वतमा धानबाली पछि कोदो दोस्रो मुख्य बाली हो ।
काभ्रेपलाञ्चोक, सिन्धुली मकवानपुर, ललितपुर लगायतका जिल्लाका किसानले राखेको धानको बिउ ब्याडमै सुकेको छ ।

ललितपुरमा रहेका विभिन्न स्थानमा रहेका खेतीयोग्य स्थानमा धानको बिरुवा ब्याडमै सुक्न थालेको छ ।  जेठमा परेको पानी सँगै धानको व्याड राख्न हौसीएका किसान यतिबेला चिन्तामा रहेका छन् । लामो खडेरीेपछि परेको पानीले धानको बिरुवा राम्रो सँग उम्रेको भएपनि पछिल्लो खडेरीले धानको ब्याडमा उम्रेको धानको बिरुवा सुक्न थालेको छ । 

उपत्यकामा  रहेका विभिन्न स्प्थामा रोप्नेबेलाको बिरुवा सुके सँगै अब खेतमा रापाईँ कसरी गर्ने भन्ने चिन्ताले सताएको किसानहरु बताउँछन् ।  खोलाको पानीलाग्ने कुलो भन्दा तर छिपुट रोपाइँ भएपनि कुलोभन्दा माथि मौष्मी वर्षाको भरमा रोपाइँ गर्ने स्थामा भने धानको बिउ ब्याडमै सुकेको छ ।

दुई हप्ता अघि पानी परेपछि धानको बिउ राखेको भएपनि पानी नपरेपछि बिरुवा सबै ब्याडमा सुकेको छ । उपत्यकाका बिभिन्न स्थानमा इनारमा समेत पानी सुकेकोले व्यवसायीकरुपमा खेती गर्दै आएका किसान समेत चिन्तामा रहेका छन् । पानी नपरेका कारण तरकारी खेतीमा समेत असर पुगेको छ । लामो समय सम्म खडेरी पर्दा इनारमा समेत पानी नभएको र तरकारी फर्ममा तरकारी समेत सुक्न लागेको जीवनलाल महर्जनले बताए ।

कतिपय किसानले धानको बिरुवा जोगाउन गाग्री र अन्य भाडामा पानी बोकेर दैनिक हाले पनि ब्याडमा दैनिक बिरुवा सुक्दै गएको स्थानीय किसानहरु बताउँछन् । अब केही दिन पानी नपरेको खण्डमा यो वर्ष खेती सबै बाँझो रहने किसान माईलाल महर्जनले बताए । खेतमा धानको ब्याड राखिएको भएपनि राम्रो उम्रीएको बिरुवा सबै सुकेको उनको भनाइ छ ।