डेढ महिनापछि बालुवाटारमा वार्ता

काठमाडौं, एमाओवादी नेतृत्वको विपक्षी ३० दलीय मोर्चा र सत्तापक्षबीच शनिबार बिहान प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा वार्ता सम्पन्न भएको छ । आज प्रारम्भिक कुराकानी, भोलिदेखि अन्तर्वस्तुमा सहमतिकाे छलफल : नारायणकाजी शनिबार बिहानको बैठकबाट बाहिरिँदै एमाओवादी उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले सञ्चारकर्मीहरुसँग भने– ‘गत्यावरोधको स्थितिपछि डेढ महिना वार्ता हुन सकेको थिएन । आज औपचारिक वार्ताको सुरुआत भएको छ । सौहार्द्रपूर्ण ढंगले छलफलहरु भएका छन् । सहमतिद्वारा नै संविधान बनाउने र त्यो सहमति पनि केही दिनभित्रै नै गर्ने भन्ने ढंगले आज छलफल भएको छ । सबै पार्टीका नेताहरुले त्यो विचार व्यक्त गर्नुभएको छ । यद्यपि आज अन्तर्वस्तुका बाँकी मुद्धाहरुमा छलफल चाहिँ प्रवेश गरेको छैन तर तुरुन्तै ती मुद्धाहरुमै छलफल केन्द्रित गर्ने र सहमति कायम गर्ने भन्ने आज समझदारी बनेको छ । त्यसको लागि चार पक्षका शीर्ष नेताहरुले आजैदेखि नै, भोलि बिहानैदेखि नै छलफलको प्रक्रिया अगाडि बढाउने, आवश्यकताअनुसार सहयोगीहरु पनि उहाँहरुले ल्याउन सक्ने तर मूलभूतरुपमा चार पक्षका शीर्ष नेताहरु बस्ने र यो छलफल अगाडि बढाउने, केही दिनभित्रमै सहमति गर्ने भन्ने आजको छलफलको मुख्य सार हो ।\' उनले भने– \'संविधानका अन्तर्वस्तुबारे आज प्रारम्भिक छलफल मात्र भयो, आजको छलफल त्यसमा केन्द्रित चाहिँ भएन । त्यसमा केन्द्रित भएर छलफल गर्ने र त्यो चाहिँ आजैदेखि, भोलि बिहानैदेखि गर्ने र केही दिनभित्रैमा सहमति गर्ने भन्ने भएको छ ।’ बिहीबार ३० दलीय मोर्चाले वार्तामा बस्ने निर्णय गरेपछि दुवै पक्षबीच वार्ता सुरु भएको हो । प्रक्रियामा जाने तयारीलाई सत्तापक्षले अघि बढाएपछि माघ ८ पछि दलहरुबीच औपचारिक वार्ता हुन सकेको थिएन । बालुवाटारमा दुई पक्षबीच संविधानका विवादित विषयलाई टुंग्याएर संविधान जारी गर्ने मितिका विषयमा छलफल हुने बताइएको थियो । बैठकमा सत्तापक्ष कांग्रेस–एमाले र विपक्षी एमाओवादीसहित मधेशकेन्द्रित दलका नेताहरु सहभागी थिए । कांग्रेस, एमाले, एमाओवादी, मधेशकेन्द्रित दलका शीर्ष नेताहरु वार्तामा सहभागी भए । एमाओवादीले संविधान निर्माणका लागि विवादित विषयमा लचक भएर प्रस्तुत हुने तयारी गरेको छ । सत्तारुढ कांग्रेस–एमाले पनि विवादित विषयलाई टुंग्याएर छिट्टै संविधान जारी गर्ने पक्षमा छन् । दलहरुबीच संघीय राज्यहरुको संख्या, नाम र सीमाङ्कनका विषयमा मुख्य विवाद छ । प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला सहमतीय आधारमा संविधान निर्माण गर्न तयार भएपछि एमाओवादीसहितका दलहरु वार्तामा बस्न तयार भएका हुन् । यिनै विवादलाई हल गर्नेगरी विभिन्न विकल्पमा दलहरुबीच शनिबारदेखि छलफल सुरु हुने बालुवाटार स्रोतको भनाइ छ ।