म्यानपावरको लुटतन्त्र, सरकारको घुसतन्त्र

[caption id=\"attachment_61697\" align=\"alignleft\" width=\"750\"] फाइल तस्विर[/caption]   काठमाडौं । सरकारले गएको असारदेखि मलेसियासहित विभिन्न सात खाडी मुलुकमा निःशुल्क भिसा र टिकटमा मात्रै रोजगारीका लागि विदेश पठाउने निर्णय गर्यो । सरकारको निर्णय विरुद्ध केही दिन सडकमा उत्रिएका म्यानपावर ब्यवसायीको आन्दोलनलाई आम नागरिकले साथ मात्र दिएनन्, घृणा गरे । म्यानपापवर ब्यवसायीहरुकै जनताले सवत्र्र विरोध गर्नुका साथै तत्कालिन श्रम राज्यमन्त्री टेकबहादुर गुरुङको अडानले गर्दा फ्री भिसा र फ्री टिकटको निर्णयमा ब्यवसायीहरु झुक्न बाध्य भए । तर सरकारको निर्णयमा हस्ताक्षर गरेका ब्यवसायीहरुले झनै ठूलो ठगी धन्दा गर्न थाले । निःशुल्क भिसा र टिकटमा आएको डिमाण्डमा मोटो रकम असुलेर फ्रि भिसा र फ्रि टिकटको नक्कली एग्रीमेन्ट गराएर विदेश पठाउँने धन्दा शुरु गरे । प्रतिब्यक्ति कामदारबाट १०/२० हजार खाएर विदेश पठाउने ब्यवसायीहरुले झनै एउटै कामदारबाट लाखौं असुल्न थाले । कर्मचारीकै मिलेमतोमा सेटिङ मिलाउँदै विदेश पठाउँदै  ब्यवसायीहरुको ठगी धन्दामा अनुगमन गर्ने निकाय वैदेशिक रोजगार विभाग कानमा तेल हालेर बस्यो, ब्यवसायीको ठगी देखेको नदेखेझै गरेर बस्यो । बरु वैदेशिक रोजगार विभाग, श्रम कार्यालयका कर्मचारी तथा श्रम प्रतिनिधि र प्रहरीको मिलेमतोमा सेटिङ मिलाउँदै विदेश पठाउँदै गर्न थालियो । बैदेशिक रोजगारमा भएको ठगी रोक्न भन्दै अख्तियार दुरुपायोग अनसन्धान आयोगले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा एक महिना अड्डा जमाएर बस्दासमेत उनीहरुलाई नै गुमराहमा पारेर सेटिङ मिलाउँदै विदेश पठाउँदै गर्न थालियो । वैदेशिक रोजगारीमा भएको ठगी नियन्त्रण गर्ने निकाय विभागले नै वेवास्ता गरेपछि पीडित कामदारको उजुरी धमाधम प्रहरीमा पर्न थाल्यो । उजुरीको चाङ लागेपछि प्रहरीले विदेशबाटै उजुरी गर्न सकिने चार एक्सिस कोडको फोन उपलब्ध गरायो । प्रहरीमा आएको उजुकै आधारमा एकै पटक १८ वटा म्यानपावर कार्यालयमा प्रहरीले छापा मारेपछि ब्यवसायीहरुमा भागदौड र रुवावासी मच्चियो । बैदेशिक रोजगार ब्यवसायमा भएको मनपरी र लुटतन्त्रलाई ब्यवस्थित गर्नुपर्ने ब्यवसायीहरुको छाता संगठन बैदेशिक रोजगार ब्यवसायी संघले उल्टै कोकोहोलो मच्चाउँदै हिड्यो । ठगी गर्ने म्यानपावर ब्यवसायीलाई प्रहरीले कारबाही थालेको विरोधमा अहिले संघले नै गएको दश दिनदेखि सेवा ठप्प पार्न उर्दी गर्दै दादागिरी देखाइरहेको छ । यतिमात्र होइन, वैदेशिक रोजगार ब्यावसायी संघले संस्थागत श्रम स्वीकृति लिन केही म्यानपावर गएको देखेर कुनै पनि ब्यवसायी र श्रमप्रतिनिधि ताहाचलको विभाग परिसरमा भेटिएसमेत कारबाही गर्ने उर्दी जारी गर्यो । संघको उर्दीपछि ताहाचल श्रम कार्यालय जान समेत नसकिएको एक श्रम प्रतिनिधिले बताए । विदेश पठाउने नाममा ठगी गर्नेलार्इ छुट दिने कि डन्ठा बर्साउने ? प्रहरीले १८ वटा म्यानपावरमा छामा मारेर पक्राउ गरेका मध्ये चार जनालाई वैदेशिक रोजगार विभागमा पठाएकोमा विभागले उनीहरुलाई तत्काल छाडिदियो । पक्राउ परेका मध्ये केहीलाई प्रहरीले बैदेशिक रोजगार विभाग अन्तर्गत मुद्दा परेको भन्दै विभागको जिम्मा लगाएपनि अन्यलाई ठगी, मानव वेचविखन, हतियार ओसारपसार लगायतका विभिन्न मुद्दामा कारबाही थालेको छ । प्रहरीले आफूले जे गरे पनि छुनै नसक्ने भन्दै सेवा ठप्प पारेका म्यानपावर कम्पनीलाई कारबाही गर्न सरकारले खुट्टा कपाइरहेको छ । सेवा ठप्प पार्दै भद्र अवज्ञा भनेर आन्दोलन गर्ने र सेवा प्रवाहित गर्ने लुटतन्त्रलाई छुट दिने हो भने सरकार झनै नाङ्गिनेछ । दैनिक १५ सयदेखि २ हजार नेपालीहरु वैदेशिक रोजगारमा पठाउने म्यानपावर ब्यवसायीहरुले सेवा ठप्प पारे पनि उजुरीका आधार आफ्नो कारबाही नरोक्ने प्रहरीले जनाएको छ । म्यानपावर ब्यवसायीहरुले मानव बेचबिखनको अपराध गरेको भन्दै आम नागरिकले त्यस्ता ब्यवासायीलाई मानवबेचविखब अपराध अन्तर्गतको कारबाही चलाउनुपर्ने सुझाव दिँदै आएका छन् । एक हजार भन्दा बढी दर्ता रहेको म्यानपावर कम्पनी मध्ये हाल ७ सय ८१ वटा क्रियाशील छन् ।