घर बनाउन गाउँमा मान्छे भेटिनै छाडे

दोलखा, २३ पुस । जस्ता र चित्रोले बारेको छाप्रो अघिल्तिर ५५ वर्षीया भीमकुमारी सिवाकोटी भाँडा माझ्दै थिइन् । भूकम्पमा लडेको उनको घरको अवस्था अहिले पनि उस्तै छ । भूकम्पमा उनका एक हल गोरु र बोका मरे । आजको नयाँ पत्रिकामा खबर छ– सरकारले पीडितका लागि अनुदानस्वरूप बाँडेको ५० हजार रुपैयाँ उनले दसैँअघि नै पाइन् । तर, अझै घरको जग खार्न सकेकी छैनन् । काम गर्ने मजदुर नभेटेपछि उनले घर बनाउन चासो नदिएकी हुन् । मजदुरको ज्यालै महँगो बाथरोगले थलिएको पोखराबारी गाउँका ५० वर्षीय लेखनाथ सिवाकोटी जस्ताको छाप्रो छेउमै बसेर घाम तापिरहेका थिए । उनी पनि घरबारविहीन हुन् । उनले ५० हजार रुपैयाँ पाइसके, तर मजदुरको अभावमा उनले घर बनाउन सकेका छैनन् । ‘सरकारले दिने ५० हजार रुपैयाँ पाएँ । तर, घर बनाउन गाउँमा मान्छे नै भेटिन्न, रोगी छु । भेटिएका मजदुरले ज्याला महँगो भन्छन् । सरकारले दिएको अनुदानले पुग्दैन । त्यसैले छाप्रोमै बस्दै आएको छु,’ उनले भने । पैसाले मात्रै घर बन्दैन पोखराबारीकै ४५ वर्षीया निर्मला त्रिपाठीको दुईवटा घर भूकम्पमा ध्वस्त भयो । उनी अहिले जस्ताको टहरोमै बस्दै आएकी छिन् । सरकारले बाँडेको ५० हजार रुपैयाँ उनले दसैँअघि नै पाइन् । तर, घरको जग खार्न सकेकी छैनन् । गाउँमा मजदुर नभेटेपछि उनले घरको जग खार्न नसकेकी हुन् । ‘घर बनाउन सकिएको छैन । पैसाले मात्रै घर नबन्ने रहेछ । गाउँमा मजदुर भेटिन्नन्, भेटिएकाले ज्याला महँगो भन्छन् । त्यसो हुँदा जाडो सहेर छाप्रोमै बस्नु परे जस्ताकै टहरोमा समय बित्ने चिन्ता गाउँका सबै युवा विदेश लापिलाङ–९ पाटागाउँकी ८५ वर्षीया भीमकुमारी बस्नेत चित्रोले बारेको गोठमा आगो फुक्दै गरेको अवस्थामा भेटिइन् । भूकम्पले उनको तीनतले घर ढाल्यो । उनी अहिले गोठमा बस्दै आएकी छिन् । तर, गोठमा जाडो छेक्ने कुनै छेकवार छैन । जाडोले उनको हातखुट्टा पटपटी फुटेका छन् । अँगेनामा दाउरा ठोस्दै उनले भनिन्, ‘भूकम्पले घर ढालेपछि जस्ताको टहरासमेत हाल्न सकिनँ । यही गोठमा बसेकी छु । आगो तापेरै रात बित्छ ।’ सरकारले दिने अनुदान रकम उनले अझै पाएकी छैनन् । ‘सरकारले दिने ५० हजार रुपैयाँ पनि पाइनँ । केले घर बनाउने ? जस्ताकै टहरोमा अब जुनी बित्ने भयो,’ उनले भनिन् । गाउँका सबै युवा विदेश लापिलाङ–५ गोदाङका ८८ वर्षीय कर्णबहादुर थामी चित्रोले छाएको गोठमा भेटिए । सँगै उनकी श्रीमती गहुँ निफन्दै थिइन् । जाडोले कठ्यांग्रिएका उनको पनि तीनतले घर भूकम्पमा ढल्यो । उनी यही चित्रोले बारेको गोठमा बस्दै आएका छन् । जाडोमा ओढ्ने तातो लुगा छैनन् । अनुदानको ५० हजार रुपैयाँ उनले दसैँअघि नै पाए । तर, घर बनाउन सकेका छैनन् । गाउँमा घर बनाउने मजदुर नभेटेपछि उनको घर बनाउने योजना लम्बिएको हो । ‘भूकम्पपछि गोठमै बस्दै आएको छु । जाडो छ । ओढ्ने लुगा छैन । सरकारले दिने अनुदान त पाएँ, तर घर बनाउन सकेको छैन । गाउँका सबै युवा विदेश छन् । कसले गर्छ अचेल ढुंगामाटोको काम रु’ उनले भने । साँघुरो गोठमा डेढ वर्षदेखि लापिलाङ–५ कै ८३ वर्षीय जगमान थामी चित्रोले छाएको गोठ अघिल्लतिर थुन्चे बुन्दै थिए । उनकी श्रीमती भने अँगेनामा आगो ताप्दै थिइन् । उनी यही गोठमै बस्दै आएका छन् । गोठ साँघुरो छ । जाडो छेक्ने कुनै साधन छैन । जाडोले उनका हातखुट्टा फुटेका छन् । सरकारले दिएको ५० हजार रुपैयाँ उनले बैंकमा जम्मा गरेका छन् । तर, भूकम्पमा ढलेको घर बनाउन सकेका छैनन् । ‘भूकम्पमा घर ढल्यो । यही गोठमा बास छ । अनुदानको पैसा बैंकमा छ । पैसा भएर मात्रै नहुने रहेछ । गाउँमा घर बनाउने मान्छे नै छैनन्,’ उनले भने ।