पूर्व प्रधानमन्त्री सूर्यबहादुर थापाको निधन

काठमाडौं, पूर्वप्रधानमन्त्री सूर्यबहादुर थापाको ८८ बर्षको उमेरमा उपचारको क्रममा भारतको नयाँ दिल्ली स्थित मेदान्ता अस्पतालमा बुधबार राती १०ः४४ बजे निधन भएको छ । उपचारको क्रममा चैत्र २६ मा दिल्ली पुर्‍याइएका उनलाई बुधबार स्वासप्रश्वासको समस्या देखिएपछि भेन्टिलेटरमा राखिएको थियो । यस अघि मुटु रोगबाट पिडित रहेका थापाको पछिल्लो समय आन्दामा समस्या देखिएपछि दिल्लीस्थित मेदान्तामै पेटको सफल शल्यक्रिया गरिएको थियो । शुक्रबार आन्द्राको सफल शल्यक्रियापछि थापालार्इ चिकित्सकहरुले थप १५ दिन अस्पतालमै बसेर आराम गर्नुपर्ने सल्लाह दिएका थिए । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका वरिष्ठ नेता समेत रहेका थापाको लामो राजनीतिक जिवनमा उनी पञ्चायत हुँदै प्रजातन्त्रको पुनःस्थापनापछि गरी ५ पटक प्रधानमन्त्री भए । तत्कालीन राजा महेन्द्रद्वारा २०१५ सालमा गठित सल्लाहकार सभामा थापा अध्यक्ष भएका थिए । त्यसपछि थापा पञ्चायती व्यवस्था आगमनसँगै मन्त्री, मन्त्रिपरिषद् उपाध्यक्ष, अध्यक्ष हुँदै प्रधानमन्त्री बनेका थिए । लामो सयम पञ्चायती शासनको हिमायती बनेका कारण सत्तामा रहेका थाप पञ्चायती शासनको उत्तरार्धमा भने उदारबादी राजनीतिज्ञका रुपमा उभिएका थिए । स्पष्ट, निर्भिक र अडान लिन सक्ने नेताका रुपमा छवि बनाएका थापाले २०२९ सालमा राजदरबार र सिंहदरबारबीचको द्वैध शासन अन्त्य हुनुपर्ने माग गरेका थिए । त्यही भनाइका आधारमा दरबारले उनलाई १४ महिना जेल हालेको थियो । नेपालको इतिहासमा अत्यन्त विवादास्पद रहेको पञ्चायत कि बहुदल भन्ने जनमतसंग्रहका समयमा उनलाई पञ्चायती शासनले प्रधानमन्त्री नियुक्त गरेको थियो । जनमतसंग्रहलाई पञ्चायतको पक्षमा ल्याउन साम, दाम, दण्ड, भेदको नीति अख्तियार गरेको आरोप उनीमाथि लाग्ने गरेको थियो । २०४० मा राष्ट्रिय पञ्चायतमा उनलाई अविश्वासको प्रस्ताव ल्याएर हटाइएपछि थापाको र राजा विरेन्द्रको सम्बन्ध चिसिन पुग्यो । त्यसपछि उनले राजदरबार र सिंहदरबारबीचको शासन अन्त्य हुनु पर्ने अभिब्यक्ती दिएका थिए । पञ्चायतका हस्तीका रूपमा चिनिएका थापा प्रजातन्त्र पुनःस्थापनापछि समेत शक्तिमै रहे । नेपाली कांग्रेसको समर्थनमा उनी २०५४ असोजमा पुनः प्रधानमन्त्री भएका थिए । तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्रले शासन लिएपछि २०६० सालमा उनलाई पुनः प्रधानमन्त्री नियुक्त गरेका थिए । उनी राजनीतिमा ६० वर्ष निरन्तर सक्रिय रहे । धनकुटाको मुगा गाविसमा जन्मेका थापा राजधानीको मालीगाउँमा बस्दै आएका थिए । उनका छोरा सुनील थापा वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री छन् । यसैबीच राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको आकास्मीक बैठक बोलाइएको छ । पार्टी अध्यक्ष पशुपति शम्शेर जबराले विहान ९ बजे पार्टीको बैठक बोलाएका हुन् । पार्टी सहप्रवक्ता रहेका किरण गिरीले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै बैठकबारे जानकारी गराएका हुन् ।