कीर्तिपुरका सम्पदाको क्षतिबारे वृत्तचित्र

१० असार, काठमाडौं । कीर्तिपुर क्षेत्रमा भएका ऐतिहासिक सम्पदाहरुको क्षति सम्बन्धमा विस्तृत प्रतिवेदन एवम् वृत्तचित्र तयार गरिने भएको छ । काठमाडौंको प्राचीन बस्तीका रुपमा रहेको कीर्तिपुर क्षेत्रमा मल्लकालीन समयमा निर्माण गरिएका धेरै सम्पदाहरु भूकम्पले क्षतिग्रस्त भएपछि पर्यटन सूचना केन्द्र, कीर्तिपुरका तर्फबाट प्रतिवेदन र कीर्तिपुर क्षेत्र पर्यटन विकास समाजका तर्फबाट वृत्तचित्र तयार गर्न लागिएको हो । पर्यटन सूचना केन्द्र कीर्तिपुरका सचिव वीरेन्द्र शाक्यका अनुसार केन्द्रले कीर्तिपुर क्षेत्रमा क्षति भएका सम्पदाहरुको स्थलगत अवलोकन गरी त्यस सम्बन्धमा विस्तृत प्रतिवेदन तयार गरेको छ । प्रतिवेदनलाई अन्तिम रुप दिन लागिएको जानकारी गराउँदै उनले उक्त प्रतिवेदन सम्पदाको पुनःनिर्माणका लागि पुरातत्व विभागमा बुझाउने जानकारी गराए । भूकम्पको क्षति सम्बन्धमा कीर्तिपुर क्षेत्र पर्यटन विकास समाजले कीर्तिपुर क्षेत्रका क्षतिग्रस्त सम्पदाको डकुमेन्ट्री तयार गरेको समाजका अध्यक्ष विजय महर्जनले जानकारी गराए । उनका अनुसार उक्त डकुमेन्ट्री चाँडै नै पुरातत्व विभाग तथा अन्य सम्बद्ध संस्थाका प्रतिनिधिहरुको उपस्थितिमा प्रदर्शन गरिने छ । पर्यटन सूचना केन्द्र कीर्तिपुरका सचिव शाक्यका अनुसार भूकम्पले मल्लकालीन समय र त्यसभन्दा पनि अघि निर्माण भएको मानिने चोभारस्थित आदिनाथ मन्दिर, कीर्तिपुर डाँडाको चिलञ्चो विहार, उमामहेश्वर मन्दिर, पाँगाको नारायण मन्दिर, चोभारको जलविनायक मन्दिरलगायतका सम्पदामा क्षति पु¥याएको छ । आदिनाथ मन्दिरका टुँडालहरु खसेका छन् भने मन्दिरको पर्खाल चर्केको छ । काठमाडौंका चार विनायकमध्येको जलविनायक मन्दिर पूर्वतर्फ केही ढल्केको छ । भूकम्पले ती मन्दिरमा भौतिक संरचना क्षतिग्रस्त भएपनि त्यहाँको नियमित पूजा भने निरन्तर रुपमा चलिरहेको छ । भूकम्पले कीर्तिपुर डाँडामा अवस्थित अशोककालीन चिलञ्चो विहारमा क्षति पु¥याएको छ । विहारस्थित स्तुपाको मुखाकृति बिग्रेको छ भने चैत्य अत्यन्त जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेको छ । कीर्तिपुरडाँडाकै मल्लकालीन उमा महेश्वर मन्दिर, देय पोखरी अगाडिको नारायण मन्दिर भूकम्पले भत्काएको छ । बाघभैरव मन्दिरमा पनि आंशिक क्षति पुगेको छ । कीर्तिपुर नगरपालिका वडा नं ५ पालिफलमा मल्लकालीन महादेव मन्दिर, त्रिभुवन विश्वविद्यलाय परिसरस्थित शिवालय मन्दिरको सत्तललाई पनि भूकम्पले बाँकी राखेन । भूकम्पका कारण चम्पादेवीस्थित चम्पादेवी पाउ मन्दिरको मुख्य प्रवेशद्वार भत्कन पुगेको चम्पादेवी क्षेत्र सुधार तथा व्यवस्थापन संस्थाका अध्यक्ष जनक तामाङले जानकारी गराए । भूकम्पले केही सम्पदामा क्षति पारेपनि धेरै क्षति नभएको र यहाँबाट उपत्यकाको दृश्यावलोकनका लागि आउने पर्यटकको सङ्ख्या केही दिनयता क्रमिक रुपमा बढ्दै गएको स्थानीयवासी बताउँछन् । भूकम्प गएसँगै केही दिन पर्यटकको आगमनको क्रम शून्यप्रायः भए पनि पछिल्लो समयमा स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकको आगमनको क्रम दिनप्रतिदिन बढ्न थालेको स्थानीयवासी रमेश बज्राचार्यले जानकारी गराए । अवलोकन भ्रमणका लागि कीर्तिपुर क्षेत्र भूकम्पअघिकै जस्तो सुरक्षित रहेको उनको भनाइ छ ।