अध्ययन अनुसार कोरोनाले पुरुषको प्रजनन क्षमता घटाउन सक्ने खुलासा

काठमाडौं ।  कोरोना संक्रमणमुक्त भइसकेपछि पनि धेरै स्वास्थ्य समस्याहरु आइरहेका छन् । भर्खरै गरिएको एक अध्ययनले कोभिड(१९ ले शुक्रकीटमा पनि क्षति पुर्‍याउने बताएको छ। जसले पुरुषको बच्चा जन्माउने क्षमतालाई पनि असर गर्न सक्छ। यस अध्ययनमा चिन्ताको कुरा के पनि छ भने कोभिड(१९ बाट निको भएको धेरै महिनापछि पनि शुक्रकीटको संख्या घटेको देखिएको छ ।

कोरोनाले कसरी पुर्‍याउँछ शुक्रकीटमा नोक्सानी ?

हालै बेल्जियममा गरिएको एक नयाँ अध्ययनले कोरोना भाइरसले पुरुषको शुक्रकीटको संख्या घटाउन सक्ने खुलासा गरेको छ । फर्टिलिटी एन्ड स्टेरिलिटी जर्नलमा प्रकाशित यस अध्ययनमा बेल्जियमका १२० पुरुषको नमुना लिइएको थियो । जसको औसत उमेर ३५ वर्ष थियो र उनीहरु कोरोना संक्रमणमुक्त भएको कम्तिमा एक हप्ता र औसतमा ५३ दिन भएको थियो ।

अध्ययनमा कोभिड–१९ बाट संक्रमण भएको एक महिनाभन्दा कम समय भएकाहरुमा शुक्रकीटको संख्या ३७ प्रतिशतले घटेको पाइएको छ । कोरोना संक्रमण भएको एकदेखि दुई महिना पुगेका पुरुषमा शुक्रकीटको संख्या २९ प्रतिशतले घटेको थियो । यस्तै दुई महिनापछि शुक्रकीटको संख्या ६ प्रतिशतले घटेको पाइयो । यस अध्ययनमा संलग्न पुरुषहरुमा कोरोनाका कारण उनीहरुको शुक्रकीटको संख्या मात्र नभई शुक्रकीटको गतिशीलता (स्पर्म मोटिलिटी) पनि प्रभावित भएको देखियो । जो पुरुषलाई कोरोना संक्रमण भएको एक महिना बढी भएको थिएन उनीहरुमा शुक्रकीटको गतिशीलता ६० प्रतिशतले घटेको पाइयो ।

त्यसैगरी, कोरोना संक्रमण भएको एकदेखि दुई महिना पुगेका पुरुषहरुमा शुक्रकीटको गतिशीलतामा ३७ प्रतिशत र दुई महिनापछि पनि २८ प्रतिशतले कमी देखिएको छ । अनुसन्धानकर्ताहरूले भनेका छन् कि, यौन सम्पर्कबाट कोरोना सर्दैन भन्ने बलियो प्रमाण छ । अर्थात् कोरोनाबाट निको भइसकेका व्यक्तिको वीर्यबाट भाइरस सर्दैन । कोरोना संक्रमित व्यक्तिको वीर्यमा कोरोना अर्थात् भाइरसको आरएनएको उपस्थिति पाइएको छैन । कोरोनाले सन्तान जन्माउने क्षमतामा दीर्घकालिन असर गर्छ कि गर्दैन भन्ने बारे थप अध्ययन गर्न अझै बाँकी रहेको अनुसन्धानकर्ताहरुले बताएका छन्।

कोरोनाले कसरी घटाउन सक्छ पुरुषको सन्तान जन्माउने क्षमता ?

यस अध्ययनमा कोरोना संक्रमित पुरुषको शुक्रकीटमा पर्ने असरलाई लिएर दुईवटा कुरा बाहिर आएको थियो–एउटा उनीहरुको शुक्रकीटको संख्या घटेको र दोस्रो उनीहरुको शुक्रकीटको गतिशीलतामा पनि असर परेको देखियो ।

यतिसम्मकी संक्रमणमुक्त भइसकेको दुई महिनाभन्दा बढी समय भइसकेका पुरुषहरुमा पनि यसको असर देखिएको छ । पुरुषलाई बुवा बन्नमा शुक्रकीटले सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । यस्तो अवस्थामा गर्भधारण गर्ने योजनामा ​​रहेका जोडीका लागि पुरुष पार्टनरको शुक्रकीट स्वस्थ हुनु सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण हुन्छ।

के हो स्पर्म काउन्ट (शुक्रकीट संख्या) ?

पुरुष प्रजनन प्रणालीले शुक्रकीट उत्पादन गर्दछ जुन प्रत्येक अण्डकोष भित्र सिमन नलिहरूमा बन्छ। शुक्रकीटको माथिल्लो भागमा डिएनए हुन्छ जसले महिलाको डिम्बको डिएनएसँग मिलेर बच्चा बनाउँछ। स्वस्थ शुक्रकीटका लागि ६ वटा मापदण्डहरू छन् तर तीमध्ये दुईवटा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छन्। ति हुन्( शुक्रकीट गणना (स्पर्म काउन्ट) र शुक्रकीटको गतिशीलता (स्पर्म मोटिलिटी)।

शुक्रकीट गणना, अर्थात् पुरुषको वीर्यमा शुक्रकीटको संख्या प्रति मिलिलिटर (एमएल) । एक एमएल वीर्यमा १.५ करोडदेखि २० करोड शुक्रकीटहरू हुँदा स्वस्थ स्पर्म काउन्ट मानिन्छ । यदि कुनै पुरुषमा प्रति एमएल १.५ करोडभन्दा कम शुक्रकीट र प्रति स्खलन (स्खलन) मा ३.९ करोडभन्दा कम शुक्रकीट छ भने उसलाई कम लो स्पर्म काउन्टको समस्या हुनसक्छ।

खास कुरा के हो भने एक मिलिलिटर वीर्यमा करोडौं शुक्रकीटहरू हुन्छन् । तर, बच्चा जन्माउनको लागि एउटा मात्र शुक्रकीट आवश्यक पर्छ।

शुक्रकीट गतिशीलता (स्पर्म मोटिलिटी) किन महत्त्वपूर्ण ?

बुवा बन्नको लागि पुरुषमा स्वस्थ शुक्रकीटको संख्या मात्र भएर हुँदैन शुक्रकीटको गतिशीलता पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ । शुक्रकीटको गतिशीलता भन्नाले महिलाको अण्डामा पुग्न शुक्रकीटको उचित गतिलाई जनाउँछ । शुक्रकीटको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण गुण भनेको तैरने क्षमता हो । शुक्रकीट तबसम्म तैरिरहन्छ जबसम्म त्यो निषेचन (फर्टिलाइज) गर्न अण्डामा पुग्दैन ।

एक स्वस्थ शुक्रकीटको गतिशीलता कम्तिमा २५ माइक्रोमिटर प्रति सेकेन्ड हुन आवश्यक छ ।  यदि शुक्रकीट प्रति सेकेन्ड २५ माइक्रोमिटरभन्दा कम गतिमा चल्छ भने उक्त पुरुषमा स्पर्म मोटिलिटी अर्थात शुक्रकीटको गतिशीलतामा समस्या हुन सक्छ ।- Healthpost