अनुसन्धानका लागि सल्लाको रुख काटिँदै

२३ असार, बनेपा । काभ्रेपलाञ्चोकका सामुदायिक वनमा कृषि प्रणाली सुदृढीकरणका लागि आलोचित हुँदै आएको सल्लाको रुख केही दिनदेखि काट्न थालिएको छ । अन्तर्राष्ट्रियस्तरको कृषि अनुसन्धानका लागि अर्स्ट्रेलिया र अन्तर्राष्ट्रिय साझेदार संस्थाको सहकार्यमा जिल्लाको तीनवटा सामुदायिक वनमा ४० वर्षअघिदेखि रोपिएको रुख काट्न थालिएको जिल्ला वन कार्यालयले जनाएको छ । रित्ता डाँडालाई हरियाली बनाउन तत्कालीन अवस्थामा नेपाल–अस्ट्रेलियन परियोजनाले काभ्रेपलाञ्चोकका विभिन्न ठाउँमा सल्लाको बिरुवा रोपेपछि अहिले घना जङ्गलको रुप लिएको तर त्यसले जैविक विविधता र पानीको स्रोतमा नकारात्मक प्रभाव पारेको भन्दै आलोचना हुँदै आएको छ । त्यतिबेला सबै चरन क्षेत्र थियो र हरियाली सौन्दर्य पनि थिएन, रित्ता डाँडालाई हरियाली बनाउने भन्नेमात्रै अवधारणाले काम गरेको थियो वन क्षेत्रमा लामो समयदेखि काम गर्दै आएका खड्ग खरेलले बताए । उनले त्यस्ता डाँडा अनुत्पादक भएकाले त्यतिबेला रोजगारीको समेत सिर्जना भएको जानकारी दिँदै छिटो हुर्कने विश्वासका साथ सल्ला नै उपयुक्त ठानेर वृक्षरोपण भएको बताए । यो कम पानी भएको ठाउँमा पनि हुने र गाईबस्तुले पनि नखाने भएकाले सल्लोलाई छनोट गरिएको उनको भनाइ छ । जिल्ला वन कार्यालयका प्रमुख गणेश रायले अनुसन्धानका लागि सल्लाको रुख कटान हुन लागेको जानकारी दिँदै अब पनि यसको कटान नभए कुहिएर जाने समस्या आउन सक्ने बताए । उनले सल्लोसँगै अन्य जातका रुख बचाउन पनि वन व्यवस्थापन आवश्यक भएको कुरामा जोड दिँदै अहिले सो परियोजनाले वृक्षरोपण गरेको वन जिल्लामा १० हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा भएको बताए । फरेस्टी एक्सनका गोविन्द पौडेलले वन अनुसन्धानका लागि विभिन्न ब्लक छुट्याइएको जानकारी दिँदै एकै साइजका रुख भएको वनमा एक हेक्टरमा २०० सल्लाका रुख कटान भएपछि त्यहाँ चिलाउने र उत्तीसको वृक्षरोपण हुने जानकारी दिए । उनले सल्लाको रुखलाई कटान भएपछि जैविक विविधता र माटोको संरचनामा के असर पर्छ भन्ने विषयको समेत अनुसन्धान हुने जानकारी दिँदै रुख काट्नको लागत पनि बढ्न सक्ने बताए । अनुसन्धानमा खासगरी ३० सेन्टिमिटर गोलाइ भएको सल्लाको रुख काट्न योग्य मानिन्छ । जिल्लाको सामुदायिक वनको साढे तीन हेक्टर क्षेत्रफलमा सल्लाका रुख काटिनेछ । जिल्लामा गोब्रे, पाटेलगायतका सल्ला छन् ।