Ntc summer Offer
Khabar Dabali ५ फाल्गुन २०८१ सोमबार | 17th February, 2025 Mon
Investment bank

आकाशमा अनगिन्ती तारा छन् भने ब्रह्माण्डमा किन यति धेरै अन्धकार ?

खबरडबली संवाददाता

काठमाडौं । ताराहरूले भरिएको आकाश र यसको सौन्दर्य देख्नु भएको होला। तपाईंले बाल्यकालमा ताराहरू गन्ने प्रयास गर्नुभएको होला, तर तपाईंले चाहेर पनि त्यसो गर्न सक्नुहुन्न।

वास्तवमा, ब्रह्माण्डमा ३२ हजार सौर्यमण्डलहरू छन्, प्रत्येक सौर्यमण्डलमा अनगिन्ती ताराहरू छन्। हाम्रो सौर्यमण्डलमा मात्रै मिल्कीवे अर्थात् आकाश गंगामा १०० अर्बभन्दा बढी ताराहरूको सम्भावना छ।

लामो समयदेखि वैज्ञानिकहरूका लागि पहेली बनेको एउटा प्रश्न यो हो कि आकाशमा अनगिन्ती ताराहरू छन् भने ब्रह्माण्डमा किन यति धेरै अन्धकार छ त ?

ब्रह्माण्डका धेरै रहस्यहरू अझै सुल्झिएका छैनन्। यस्तै रहस्य ताराहरूसँग सम्बन्धित छ। वास्तवमा ग्यासबाट बनेको आकाशमा रहेका खगोलीय पिण्डहरूलाई तारा भनिन्छ, परमाणु प्रतिक्रियाका कारण तिनीहरूले ताप र प्रकाश उत्पन्न गर्छन्, जसका कारण तिनीहरू चम्किलो देखिन्छन्। ब्रह्माण्डमा निरन्तर बनिरहन्छ र भङ्ग भइरहन्छ । तर, ब्रह्माण्डमा अन्धकार किन ? ओल्बर्सको विरोधाभास सिद्धान्तले यस प्रश्नको उत्तर धेरै हदसम्म फेला पारेको छ।

ओल्बर्सको विरोधाभास सिद्धान्त

यो सिद्धान्त जर्मन खगोलशास्त्री हेनरिक विल्हेम ओल्बर्सको नाममा राखिएको हो।  यस सिद्धान्तमा यो पत्ता लागेको छ कि जब ब्रह्माण्ड असीम छ र हरेक दिशामा ताराहरूले समान रूपमा भरिएको छ, तब आकाश सधैं चम्किलो रहनुपर्छ, तब किन अँध्यारो हुन्छ। यस सिद्धान्तमा, महत्त्वपूर्ण सिद्धान्तहरूलाई यसो हुनुको कारणको रूपमा व्याख्या गरिएको छ।

ताराहरूमा दूरी

विरोधाभासको सिद्धान्तमा ताराहरू पृथ्वीबाट धेरै नजिक देखिन थाले पनि ब्रह्माण्डमा धेरै टाढा छन् । यी ताराहरू बीचको दूरी र पृथ्वीबाट तिनीहरूको दूरीका कारण यी ताराहरूको प्रकाश कमजोर हुन्छ र तिनीहरूले ब्रह्माण्डलाई उज्यालो दिन सक्दैनन् र तिनीहरूको प्रकाश पृथ्वीमा पुग्न सक्दैन।

ब्रह्माण्डको विस्तार

यस सिद्धान्तमा यो पनि भनिएको थियो कि हाम्रो ब्रह्माण्ड निरन्तर विस्तार भइरहेको छ। यसका कारण मिल्की वेबाट टाढा रहेका आकाश गंगाहरूमा रहेका ताराहरूको प्रकाश सर्छ अर्थात् तिनीहरूको प्रकाशको तरंग लम्बाइ लामो हुन्छ, जसका कारण प्रकाशको रूप परिवर्तन भई हामीलाई देखिन बन्द हुन्छ।

शुन्य अन्तरिक्ष

ब्रह्माण्डमा ताराहरू बीचको ठाउँ धेरै फराकिलो छ, यी क्षेत्रहरूमा प्रकाशलाई परावर्तन गर्न सक्ने कुनै पनि चीज छैन, त्यसैले चम्किलो ताराहरूको प्रकाश केही दूरीमा पुगेपछि गायब हुन्छ।

उज्यालोको शोषण

ब्रह्माण्डमा ग्याँस र धुलोका बादलहरू पनि छन्, यसले ताराहरूबाट आउने प्रकाशलाई अवशोषित गर्दछ। जसका कारण ताराहरुको उज्यालो कम हुन्छ । जुन हाम्रो आँखाले देख्न सक्दैन ।

ताराहरूको सीमित चमक

सबै ताराहरू सूर्य जत्तिकै चम्किलो हुँदैनन्। तिनीहरू पनि साना र चिसो हुन्छन्, जसको कारण तिनीहरूमा धेरै कम प्रकाश हुन्छ। यसबाहेक सबै ताराहरू सँगै चम्कदैनन्। तिनीहरूको गठन र बिग्रने प्रक्रिया पनि सीमित समयको लागि हुन्छ।

ताराहरू कसरी चम्किन्छन् ?

ताराहरू ब्रह्माण्डका ती आकाशीय पिण्डहरू हुन्, जुन ग्याँसहरूबाट बनेका हुन्छन्। तिनीहरू यति तातो छन् कि तिनीहरू बीचको तापमान हजारौं र लाखौं डिग्री पुग्न सक्छ। जसका कारण हाइड्रोजनका परमाणुहरू आपसमा ठोक्किएर हेलियम बन्छ। यसले ऊर्जा उत्पादन गर्छ, जुन उज्यालोको रूपमा चम्किन्छ।  ताराहरूको केन्द्रबाट यो ऊर्जा सतहमा पुग्छ र प्रकाशको रूपमा फैलिन्छ।

यसका साथै गुरुत्वाकर्षण सन्तुलन पनि यसको कारण हो, वास्तवमा यो बलले तारालाई भित्र तिर तान्छ र ऊर्जा बाहिर जान्छ, यसले ताराहरूको चमक बढाउँछ। वैज्ञानिकहरूका अनुसार ताराहरूको चमक तिनीहरूको आन्तरिक तापक्रममा निर्भर गर्दछ।

ताराहरु कुन रङमा चम्किन्छन्
तातो ताराहरू नीलो वा सेतो देखिन्छन्  ।  यदि तापक्रम मध्यम छ भने तिनीहरू सूर्य जस्तै पहेंलो देखिन सक्छन्। यदि ताराहरू चिसो छन् भने तिनीहरू निलो देखिन्छन् । 

Khabardabali Desk–MB

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।

विभिन्न स्थानमा ५ जना मृतावस्थामा फेला

काठमाडौं । विभिन्न स्थानमा ५ जना मृतावस्थामा फेला परेका छन् ।  केन्द्रीय प्रहरी समाचार कक्षका अनुसार चितवनको भरतपुर महानगरपालिका(३ कमलनगरस्थित टहरामा ...

गभर्नर अधिकारीविरुद्ध सर्वोच्चमा परेका रिटको सुनुवाइ आज

काठमाडौं। नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको नियुक्तिविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा परेका रिटको सुनुवाइ सोमबार हुँदैछ। सर्वोच्चका न्यायाधीश ...

कोशीमा माओवादी सक्रियताः ०७९ मा चौथो भएकाे दल आगामी निर्वाचनमा पहिलो बन्ने लक्ष

काठमाडाैं  । नेकपा (माओवादी केन्द्र)ले फागुन १२ गतेदेखि तराई मधेस जनता जागरण अभियानको सुरु गर्दैछ । तराई–मधेसका २१ जिल्लालाई ‘टार्गेट’ गरेर चलाइने यो ...

राज्य आतंककाे पराकाष्ठाः किराँत चुम्लुङ हिमको कार्यालयमा मध्यराति प्रहरी

काठमाडौं । आइतबार मध्यराति सुनसरीको धरानस्थित किराँत चुम्लुङ हिममा प्रहरी पुगेपछि पहिचानवादी आक्रोशित भएका छन् । उनीहरुले ‘राज्य आतंक’ फैलाइएको आरोपसम...

सुनको मूल्य तोलामा १२ सय बढ्यो, चाँदीको कति ?

काठमाडौं । सोमबार सुनको मूल्य तोलामा १२ सय रुपैयाँ बढेको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले यस दिनका लागि मूल्य प्रतितोला १ लाख ६८ हजार ७ सय रुपै...

बलेफी हाइड्रोपावरको करिब १८ लाख कित्ता सेयर लिलामी खुला

काठमाडौ । बलेफी हाइड्रोपावरले आज सोमबारदेखि सेयर लिलामीमा बिक्री खुला गरेको छ । कम्पनीले १७ लाख ९८ हजार ६५६ कित्ता सेयर लिलामीमा बिक्री खुला गरेहको हो...

चोरीका गहना बिक्री गर्ने क्रममा विवाद हुँदा दुई किशोरले गरे ११ वर्षीय बालकको हत्या

सुर्खेत । दैलेखमा चोरीका सुनका गहना बिक्री गर्ने बेला भएको विवादका क्रममा ११ वर्षीय बालकको हत्या भएको खुलासा भएको छ । दुल्लु नगरपालिकाका ती बालकको सोह...

आम्दानीको राम्राे स्रोत बन्दै भोजपुरका किसानको रुद्राक्ष

भोजपुर । रुद्राक्ष भोजपुरका किसानको राम्रो आम्दानीको स्रोत बनेको छ । यहाँका किसानले रुद्राश्र बिक्री गरेर मनग्य आम्दानीसमेत गर्दै आएका छन् । जिल्ला...

कोभिड भ्याक्सिन नलिएका शुक्रकीट दाताकाे खाेजी

काठमाडौं । कोरोना भाइरस भ्याक्सिन (कोविड भ्याक्सिन) को सम्बन्धमा केही रिपोर्टका अनुसार सो भ्याक्सिनका कारण मानिसको शुक्राणुमा निकै नराम्रो असर परेको ब...

कर्णाली उत्सव भोलीबाट सुरु हुने

सुर्खेत । कर्णाली उत्सव कर्णालीलाई चिन्ने र चिनाउने बहस र विमर्शको उत्सव ‘कुडा कर्नाली’ छैटौँ संस्करण भोली बाट सुरु हुने भएको छ । विगत पाँच वर्षदेखि ऋ...

अरु धेरै
Global Ime Bank
Vianet Nepal Internet
world Link Nepal
Right Path
Alphabet Education Consultancy

प्रतिकृया लेख्नुहोस्:

Krishi Bikas Bank NIBL RIGHT SIDE Salt Trending Alphabet Education Consultancy