भाद्र १६ गते, २०७२ बुधवार 2nd September, 2015 Wed११:३४:५५ मा प्रकाशित
काठमाडौं । आन्दोलनरत थारु र मधेसीका मागमा दुईपटकसम्म सरकारले गरेको पत्राचारपछि पनि वार्ता गर्न नमानेपछि दुवै पक्षको सहजीकरण गर्न एमाओवादीले तिव्र पहल गर्न थालेको छ ।
भदौ ९ गते तीन दिनको भाका राखी प्रधानमन्त्रीले थारु र मधेसवादीलाई वार्ताको लागि पहिलो पत्र पठाए । तर, तीन दिनमा वार्ता अलिकति पनि अघि बढेन । फेरि १३ भदौमा प्रधानमन्त्रीले दोस्रो पत्र पठाए, तर, पनि कैलालीबाट सुरु भएको आन्दोलन रोकिएन । न त वार्ता नै अघि बढ्यो । सरकारले वार्तामा बस्नका लागि उपयुक्त वातावरण नै नबनाएको मधेसकेन्द्रित दलले आरोप लगाए । आन्दोलन विस्तारै पर्सा, धनुषातिर सर्यो । पर्साको विरंगजमा मंगलबारमात्र ५ जना आन्दोलनकारीको गोली लागी मत्यु हुन पुग्यो ।
संविधानसभाबाट संविधान बनाउने चरण अन्तिममा पुगेपछि आन्दोलनले तराई अशान्त बन्दै गयो । आन्दोलनकारी पहिचानको माग राख्दै सडक तताउन थाले भने राज्य पनि दमनमा उत्रियो । यसको मार सिधा संविधानमा पर्ने भएपछि र फेरि पनि संविधान अनिश्चित हुने भएपछि एमाओवादीले असन्तुष्ट दल र सरकारबीच मध्यस्थता गर्न सुरु गरेको छ ।
संविधान निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको बेला संविधासनभाबाट संविधान बन्न नदिने षडयन्त्र भएको निष्कर्ष निकाल्दै एमाओवादीले मंगलबारबाट दुवै समस्या समाधानको लागि मध्यस्थता गर्ने निर्णय गरेको हो । मंगलबार एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड निवास लाजिम्पाटमा पार्टीका उच्च नेताबीच छलफल गरेपछि मुद्दामा आफू निकट भएका असन्तुष्ट दल र प्रक्रियामा निकट रहेको प्रमुख चार शक्तिबीच सहजीकरण गरी संविधान जारी गर्न पहल गर्ने निर्णय गरेको थियो ।
सोही निर्णय अनुसार एमाओवादीले मंगलबार नै तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टीका अध्यक्ष महन्थ ठाकुर र प्रधानमन्त्री सुशील कोइालासँग भेट गरेको छ । एमाओवादी अध्यक्ष पुस्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ अर्का नेता बाबुराम भट्टराईले अब संविधान रोक्न नहुने भन्दै दुवै पक्षबीच सहजीकरण गर्ने अग्रसरताको नेतृत्व गरेका हुन् ।
एमाओवादीको सोही प्रयत्नपछि महन्थ ठाकुर र उपेन्द्र यादव आन्दोलन छोडेर मंगलबार काठमाडौं आएको स्रोतका दाबी छ । मधेसको भन्दा पनि थारुहरुको माग मुख्य भएको आन्तरिक बुझाईमा रहेका मधेसवादी दल पनि अब आन्दोलनभन्दा सहमति गरेर जानुपर्ने पक्षमा छन् । प्रचण्ड बाबुरामसंगको भेटमा पनि महन्थले यस अघि भएका सहमति र थारुलाई अधिकार सम्पन्न गराउनेगरी वार्ता गर्नुपर्ने बताएका थिए ।
मंगलबार नै एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले एमाले अध्यक्ष केपी ओलीलाई भेटेर जायज माग तत्काल सम्बोधन हुनेगरी अघि बढ्नुपर्ने नभए आन्दोलन सबैतिर सल्कने भन्दै ध्यानाकर्षण गराएका थिए । कैलालीपछि मध्य तराई, लिम्बुवान, तमुवान, र मगरातमा समेत आन्दोलन उठ्न सक्नेप्रति सचेत गराउँदै प्रचण्डले अब ढिलाई गर्ने बेला नभएको बताएका थिए ।
प्रधानमन्त्री र ओली दुवैसँगको भेटमा प्रचण्डले बल प्रयोग समाधान होइन भन्दै औपचारिक वार्ता र संवादबाट एकछिन पनि ढिलाई गर्न नहुने बताएका थिए । प्रधानमन्त्रीले जायज मागप्रति सकारात्मक छु भन्दै आएपनि औपचारिक रुपले वार्ता र संवाद अघि बढाउन सकेका छैनन् ।
पूर्वका मोरङ, सुनसरी र पश्चिमका बर्दिया, कैलाली कंचनपुरका थारुलाई अधिकार सम्पन्न गराउने गरी पुनः सीमाकंन गर्ने वा नयाँ सहमति गररे जानुपर्ने पक्षमा एमाओवादी छ ।
एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले संघीय समाजवादी फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवसँग आज बिहान छलफल गरिरहेका छन् ।
समस्या थारुकै
मधेसीले भने अनुसार नै मध्य तराईको प्रदेश बने पनि पश्चिम र पूर्वी तराईका थारु बाहुल्य क्षत्रलाई कसरी सम्बोधन गर्ने भन्ने मुख्य समस्या छ । थारु बहुल कैलालीलाई सुदुरपश्चिममा मिसाइएको भन्दै मुख्य असन्नुष्टी छ । सोहीकारण ७ प्रदेशको सीमाकंनपछि पश्चिम तराई असन्तुष्ट बनेको हो ।
बाँके, बर्दिया, कैलाली, कंचनपुरजस्ता थारु बाहुल्य जिल्लालाई थरुहट बनाउनुपर्ने माग असन्तुष्ट थारु समूहको छ । तर, पश्चिमका नेता शेरबहादुर देउवा, भीम रावल कुनै पनि हालतमा तराईको जिल्लालाई मात्र समेटेर थरुहट प्रदेश बनाउन सहमत छैनन् । तर, थारुका लागि अधिकार दिने, विशेष संरचना बनाउन भने उनीहरु तयार छन् ।
पूर्वमा झापा पहाडतिर राख्नमा एमाओवादी र फोरक लोकतान्त्रिकका नेता विजयकुमार गच्छदार सहमत छन् । तर, मोरङ, सुनसरीलाई सप्तरीदेखि पर्सासम्मको प्रदेशमा जोड्नुपर्ने माग पनि छ ।
यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।
काठमाडौं । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रतिनिधिसभाको अधिवेशन आह्वान गरेकी छिन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई विश्वासको मत लिने प्रयोजनका लागि...
काठमाडाैं । नेकपा एमालेका लुम्बिनी प्रदेशसभा सदस्य दृग नारायण पाण्डेले राजीनामा दिएका छन् । कपिलबस्तु २ (क) बाट निर्वाचित पाण्डले सभामुखसामू राजीनामा...
लुम्बिनी। लुम्बिनी प्रदेश सांसद बिमला वली माओवादीमा प्रवेश गरेकी छन्। ओली माओवादीमा प्रवेश गरेसँगै शंकर पोखरेलको बहुमत गुमेको छ। माओवादी र एमाले विभा...
काठमाडौं। लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले आज बिहान पदबाट राजीनामा दिएका छन्। पोखरेलले एकल बहुमतको सरकार बनाउन राजीनामा दिएको बुझिएको छ।
...
काठमाडौं । लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंखर पोखरेलले राजिनामा दिएका छन् । अविश्वास प्रस्तावको सामना गरिरहेका पोखरेलले अकस्मात राजिनामा दिएका हुन् ।...
दाङ् । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–६ को स्याउली बजार नजिक रोकिराखेको भारतीय नम्बरको कारभित्र हिजो शनिबार बेलुका मृतावस्थामा भेटिएका तीनैजना बालकको आज पहिच...
प्रतिकृया लेख्नुहोस्: