कहाँबाट आउँछ आइएसलाई पैसा ?

[caption id=\"attachment_51483\" align=\"aligncenter\" width=\"750\"] इस्लामिक स्टेटका नेता[/caption] इस्लामिक स्टेट विश्वकै धनी उग्रवादी समूह भएको ठानिदैँ आएको छ । सो संगठनले संयुक्त अधिराज्य जतिकै भूगोल रहेका इराक र सिरियाका भूभागमा इस्लामी राज्य ‘क्यालिफेट’ बनाएर आफूले शासन गरिरहेको बताउँदै आएको छ । तर आइएसको मुख्य आर्थिक श्रोत कुन हो र कसले उक्त संगठनलाई रकम उपलब्ध गराउँछ त ? आउनुहोस यसबारे जानकारी लिउँ ।   १. चन्दा धनी पश्चिमा दाताहरुले व्यक्तिगत रुपमा र मध्य पश्चिम मुख्य गरि साउदी अरेबीया र कतारमा रहेका इस्लामी परोपकारवादी संस्थाहरु प्रारम्भिक चरणमा आइएसको आम्दानीका मुख्य श्रोत रहेका थिए । सुन्नी समुदायका समर्थक रहेका उनीहरुले इस्लामको अलाविट सम्प्रदायबाट आएका सिरियाका राष्ट्रपति असदलाई अपदस्थ गर्न चन्दा दिने गरेका थिए । अझै पनि सिरिया र इराकसम्म विदेशी लडाकूहरुको यात्राका लागि ती श्रोतहरुबाट रकम आइरहेको बताइएको छ तर हाल उक्त समूहले आफैँ आर्थिक श्रोत जुटाउन थालेको छ ।   २. तेल अमेरिकी अर्थमन्त्रालयका अनुसार आइएसले सन् २०१४ मा मात्रै दशौँ लाख मिलियन डलर वा झन्डै १० करोड डलर कच्चा तेल र अन्य रिफाइनेरी सामाग्री स्थानीय विचौलियाहरुलाई विक्रि गरेर कमाएको थियो । त्यस्तो कालोबजार गरिएको तेललाई तस्करहरुले टर्की वा इरानसम्म पु¥याउने वा सिरियाली सरकारसम्मलाई बेच्ने गरेको बताइन्छ । तर तेल उत्पादनसँग सम्बन्धीत पूर्वाधारमाथि हवाई आक्रमणहरु गर्न थालिएपछि उक्त आम्दानीको श्रोत घटेको ठानिएको छ । ३. अपहरण अपहरणबाट सन् २०१४ मा कम्तीमा २ करोड डलर फिरौतीका रुपमा आइएसले उठाएको थियो । उक्त संगठन छाडेका एकजनाले दिएको जानकारी अनुसार सो समूहमा मानिसहरु बन्धकमा लिने काम गर्न अलग्गै जासूसी संयन्त्र खडा गरिएको छ । सिरीयाको सिमाना नजिकै रहेका शहरहरुमा पाइला टेक्ने बित्तिकै विदेशी पत्रकारहरुलाई उसले आफ्नो निशाना बनाउने गरेको छ । आइएसले अपहरणलाई आफ्नो सबैभन्दा बलियो प्रचारको माध्यमसमेत बनाएको छ ।   ४. डकैती, लुटपाट र जबरजस्ती असुली अमेरिकी अर्थ मन्त्रालयका अनुसार आइएसले आफ्नो पूर्ण र आशिंक नियन्त्रण भएका क्षेत्रहरुबाट प्रत्येक महिना दशौँ लाख डलर उठाउने गरेको छ । आफ्नो नियन्त्रण भएका इलाकामा आवतजावत गर्ने, व्यवसाय गर्ने र बसोबास गर्ने मानिसहरुलाई सेवा उपलब्ध गराउने वा ‘सुरक्षा’ दिने नाममा उसले रकम संकलन गर्ने गर्छ । बैंक लुटपाट, डकैती र बहूमुल्य समाग्रीको बेचबिखन एवं चोरी तथा खाद्यान्न र पशुको व्यापारमार्फत् समेत उसले नाफा कमाउने गरेको छ । ५. धार्मिक अल्पसंख्यकमाथि कर धार्मिक अल्पसंख्यकहरुलाई आइएसले ‘जिजया’ भनिने विशेष कर तिर्न बाध्य बनाउने गरेको छ । इराको मोसुल शहरमा रहेका मस्जिदमा आइएसको यस्तो घोषणा सम्बन्धी वक्त्वय अघिल्लो वर्ष वाचन गरिएको थियो । त्यसमा इसाईहरुलाई उक्त शहर नछाडे धर्म परिवर्तन गर्न, कर तिर्न वा मर्न तयार हुन चेतावनी दिइएको थियो ।   ६. दासी इस्लामिक स्टेटले बन्धक बनाइएका किशोरी तथा महिलाहरुलाई यौन दासीका रुपमा बिक्रि गरि पैसा आर्जन गर्ने गर्छ । इराकको उत्तरमा रहेको सिन्जार शहरलाई नियन्त्रणमा लिएपछि उक्त समूहले हजारौँ महिला तथा जवान किशोरीहरुलाई बन्दी बनाएको र धेरैलाई यौन दासीका रुपमा प्रयोग गरेको यजिदि धार्मिक अल्पसंख्यकहरुले बताउँदै आएका छन् । एकजना यजिदि महिला हन्नानले आफू आइएसको नियन्त्रणबाट भागेको बताएकी छन् । उनले आफूसहित २ सय अन्य महिला र किशोरीलाई दासका रुपमा बिक्री गर्न लागिएको र त्यहाँ आएर आइएसका लडाकुहरुले रोजेर महिलाहरु किन्ने गरेको समाचार संस्थाहरुलाई बताइन् । ऐजेन्सी